De Fraudehelpdesk kreeg afgelopen jaar aanzienlijk meer meldingen van cybercriminaliteit binnen. Oplichters veroorzaakten voor ruim 47 miljoen euro aan financiële schade. In totaal kreeg de instantie 530.000 meldingen binnen, een stijging van ruim 50 procent.
Frauduleuze online aan- en verkopen
Het aantal meldingen over frauduleuze online aan- en verkopen steeg in 2021 het hardst in vergelijking met het jaar ervoor: met 25 procent om precies te zijn. Het schadebedrag door beleggingsfraude kwam afgelopen jaar uit op 19 miljoen euro, wat neerkomt op een stijging van 45 procent. Verder meldt de Fraudehelpdesk dat het aantal slachtoffers dat in 2021 van meerdere fraudevormen slachtoffer is geworden met maar liefst 2.000 procent steeg ten opzichte van 2020.
| Vorm | 2021 t.o.v. 2020 | Schade |
|---|---|---|
| Frauduleuze online aan- en verkopen | +25% | |
| Beleggingsfraude | +45% | 19 miljoen euro |
| Meerdere fraudevormen | +2.000% |
Vishing
In de laatste maanden van afgelopen jaar gingen de meeste klachten over geautomatiseerde telefoontjes. Een Engelstalige bandopname zegt namens de ‘Dutch Supreme Court’ of de ‘National Police’ te spreken. Nietsvermoedende slachtoffers worden gevraagd om hun BSN-nummer en andere persoonlijke informatie door te geven, zogenaamd om vervolging of identiteitsfraude te voorkomen. In werkelijkheid is het een list van cybercriminelen om zoveel mogelijk persoonsgegevens te bemachtigen.
Toename van 51,4 procent
Het aantal meldingen van fraude steeg in een jaar tijd van 350.000 naar 530.000. Dat is een toename van 51,4 procent. Het totale schadebedrag liep op van 41 miljoen naar 47 miljoen euro. Dat komt neer op een stijging van 14,6 procent.
De meeste meldingen die bij de Fraudehelpdesk binnenkwamen, gingen over cybercrime in het algemeen. Dan moet je denken aan hacken, phishing, computervredebreuk en malware. Op de tweede plaats staan meldingen die gaan over identiteitsfraude. Onder deze noemer vallen zaken als WhatsApp-fraude en helpdesk fraude. Oplichters doen zich dan voor als een bekende of bankmedewerker en proberen slachtoffers te overtuigen om geld naar hen over te maken.
Na cybercrime en identiteitsfraude kreeg de Fraudehelpdesk afgelopen jaar veel klachten over fraude met webshops en verkoopplatformen als Marktplaats. Dat is tegelijkertijd de categorie waar de hoogste schadebedragen werden genoemd. Slachtoffers verloren tevens een hoop geld met WhatsApp-fraude, beleggingsfraude en voorschotfraude. Als mensen geld moeten voorschieten om iemand in nood te helpen, spreken we van voorschotfraude. Dat gebeurt vaak via vriend-in-noodfraude en datingfraude.
| Meldingen | 2021 t.o.v. 2020 | Schade |
|---|---|---|
| Aantal meldingen van fraude | +54,4% | 47 miljoen euro |
In miljoenen euro's per jaar.
Drie top-3’s voor 2021
Meldingen
- Cybercrime (hacken, phishing, computervredebreuk, malware)
- Identiteitsfraude (vooral WhatsApp-hulpvraag)
- Handelsplaats/webwinkelfraude
Slachtoffers met financiële schade
- Handelsplaats/webwinkelfraude
- Identiteitsfraude (vooral WhatsApp-hulpvraag)
- Voorschotfraude (alles waarbij mensen geld moeten ‘voorschieten’ om iets te kunnen ontvangen, waaronder datingfraude en valse leningen)
Schadebedragen
- Beleggingsfraude
- Voorschotfraude (alles waarbij mensen geld moeten ‘voorschieten’ om iets te kunnen ontvangen)
- Identiteitsfraude Rechtspersonen (waaronder misbruik van een bedrijfsnaam)
Advies
Over het algemeen geldt: een gezond wantrouwen is cruciaal, dus blijf alert bij klikken op links, gegevens verstrekken en betalingen doen. Onthoud dat iedereen zich via internet en telefoon kan voordoen als een ander persoon of bedrijf. Maak daarom nooit geld over op basis van een tekstbericht of telefoontje, maar zorg dat je zeker weet met wie je te maken hebt: bel en voer een écht gesprek met het appende ‘familielid’ dat om geld vraagt, neem contact op met de bank of andere organisatie en controleer of je écht geld schuldig bent, ergens moet inloggen of geld overmaken. Voor ondernemers geldt ook: bespreek fraude binnen het bedrijf, licht medewerkers in over de risico’s en zorg voor een goede e-mailbeveiliging. Wees altijd terughoudend met het plaatsen van (bedrijfs)gegevens online.
"De Fraudehelpdesk heeft vorig jaar ruim 10 procent meer meldingen ontvangen over cybercriminaliteit. Het aantal meldingen over onder meer hacken, phishing, computervredebreuk en malware steeg in een jaar tijd van 8.982 tot 9.933."https://t.co/YFrPWOWKBO
— Fraudehelpdesk.nl (@Fraudehelpdesk) January 31, 2022
Bron: fraudehelpdesk.nl, vpngids.nl
Bekijk alle vormen en begrippen
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
‘Samen digitaal oké met het A B C’
Om de kans te verkleinen dat u slachtoffer wordt van digitale criminaliteit, is belangrijk om wanneer u digitaal gaat, de standaard regels van de ABC in acht neemt: De ABC methode staat voor:
A = alert blijven
- Te mooi om waar te zijn, is niet oké
- Blijf op de hoogte
- Klik nooit zomaar op een link
B = bescherm jezelf
- Blijf up-to-date met updates
- Gebruik sterke wachtwoorden
- Gebruik actuele anti-virus programma’s
- Maak offline back-up’s
C = check altijd
- Vertrouw je het niet, verbreek het contact
- Check de contactgegevens van de afzender
Meer actueel cybercrime nieuws
Cybercrime nieuwsbrief 110 (week 24-2020)
Datalek nieuws en overzicht week 24-2020
Bij een 'datalek' gaat het om ongeoorloofde of onbedoelde toegang tot persoonsgegevens bij een organisatie. Of om vernietiging, verlies, wijziging of vrijkomen van persoonsgegevens. Onder een datalek valt dus niet alleen het vrijkomen (lekken) van gegevens, maar ook onrechtmatige verwerking van gegevens en verlies van (toegang tot) persoonsgegevens.
Oplichting / Cybercrime overzicht week 24-2020
Wat is phishing »
De gruweldaden werden gefilmd en verkocht op het darkweb
In een grote misbruikzaak in de Duitse stad Münster zijn elf mensen opgepakt. Er zijn zeker drie slachtoffers; kinderen van 5, 10 en 12 jaar. De burgemeester is verbijsterd en zegt geschrokken te zijn dat er in zijn stad "zulke vreselijke dingen" gebeurd zijn.
Koninklijke Reesink: waarschijnlijk gaat het om miljoenen euro’s
De Nederlandse landbouwdistributeur 'Royal Reesink' is slachtoffer geworden van een aanval met ransomware. Het Apeldoornse bedrijf, dat in 10 landen vestigingen heeft en in 2019 een omzet had van bijna 1 miljard euro, lag sinds begin juni plat. Zeventig procent van de 35 aangesloten bedrijven werd geraakt door de digitale aanval.
Toename van 67% aangiftes cybercrime in 2019 tegenover 2018
De politie ontving vorig jaar bijna 4482 aangiften van cybercrime, veel meer dan de 2683 aangiften die een jaar eerder binnenkwamen. Dat laat minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid weten in een antwoord op vragen over het jaarverslag van het ministerie.
'Elke 7,5 seconden verschijnt er een nieuwe malware Android-app'
Deze week heeft G Data CyberDefense weer zijn jaarlijkse mobile malware analyse uitgebracht. Hieruit blijkt dat er opnieuw een negatief record is aan Android-malware. Het afgelopen jaar identificeerden experts maar liefst 4.18 miljoen nieuwe schadelijke Android-malware apps. Vorig jaar was er ook al een record te melden en lag de hoeveelheid op 4.12 miljoen.
De Belastingdienst "Uw openstaande schuld is na meerdere herinneringen niet voldaan"
Momenteel komen er veel vragen binnen bij Cybercrimeinfo.nl over het betalen van belastingschuld, de meeste berichten beginnen met "Uw openstaande schuld is na meerdere herinneringen niet voldaan", zo begint een phishing bericht meestal dat recentelijk uit naam van de Belastingdienst werd verstuurd en het is niet de enige. De afgelopen weken ontving de fiscus veel meer meldingen van phishing dan normaal. Het gaat zowel om e-mails als sms'jes, phishing en smishing dus.
Ethical Hacker PH-CybSec: "Mijn meest dankbare Hack"
Etisch hacker PH-SybSec antwoord meestal met een knipoog en een brede lach, als iemand aan hem vraagt: “Wat doe jij nu eigenlijk precies voor werk?” Eigenlijk ben ik een “legale crimineel!” Ik denk als een boef, maar met het doel om mensen en bedrijven te helpen hun computerbeveiliging te verbeteren. Hacken is per definitie illegaal, mits je vooraf duidelijke toestemming hebt om een hack uit te voeren en is overeengekomen wat er wel en niet bij het onderzoek hoort. Dat heet White-Hat hacken.
700 aangiften per week "In eerste vier maanden 2020 al meer dan geheel 2019"
De afgelopen maanden is het aantal meldingen en slachtoffers van 'hulpvraagoplichting' sterk toegenomen. Vooral sinds we sociale media als gevolg van de corona-lockdown veel intensiever gebruiken om met vrienden en familie in contact te blijven, slaan oplichters grootschalig toe. De Fraudehelpdesk heeft in de eerste vier maanden van 2020 al meer meldingen over hulpvraagoplichting ontvangen dan in heel 2019. Sinds het eind april mogelijk werd om online aangifte te doen van 'vriend-in-noodoplichting', is het aantal aangiften toegenomen van 300 naar 700 per week. Nederlandse banken hebben in de lockdown-maanden maart, april en mei van dit jaar ruwweg drie keer zoveel meldingen van oplichting via sociale media ontvangen als in de laatste drie maanden van 2019. In mei ontvingen de banken naar schatting zo’n 70 meldingen per dag.
Verkeerslichtsysteem door ernstige kwetsbaarheid te hacken in meer dan 70 landen
Een ernstig beveiligingslek in een verkeerslicht controle systeem van fabrikant Swarco maakt het mogelijk om het systeem over te nemen en de werking van verkeerslichten te beïnvloeden. Op een schaal van 1 tot en met 10 wat betreft de impact van de kwetsbaarheid is die met een 10 beoordeeld.
Politie betrekt Tweakers bij opsporing
Onder de naam ‘Blueweb’ start de politie vanaf 8 juni 2020 een samenwerking met het grootste technologieplatform van Nederland: Tweakers. ‘We vragen communityleden van technologieplatform Tweakers mee te denken in cybercrime-onderzoeken. Daarmee willen we misdrijven proberen op te lossen,’ zegt Franki Klarenbeek, coördinator van het Landelijk Team Opsporingscommunicatie van de politie.