Uit het gisteren gepubliceerde Veiligheidsmonitor van het Centraal Bureau voor de Statistiek blijkt dat bijna 2,5 miljoen Nederlanders van 15 jaar en ouder het afgelopen jaar slachtoffer zijn geworden van online oplichting. Het gaat om zaken als aankoopfraude, hacken, phishing en cyberpesten. Wat is eigenlijk de psychologische impact van online criminaliteit voor de slachtoffers?
Criminelen gaan steeds slimmer te werk en verleggen hun werkterrein van de fysieke wereld naar internet. Uit cijfers van het CBS blijkt dat steeds minder Nederlanders slachtoffer zijn geweest van traditionele vormen van criminaliteit, zoals inbraak en diefstal, geweld en vernieling. Het aantal gevallen van oplichting, hacken en andere online criminaliteit neemt daarentegen toe.
Slachtoffers online criminaliteit
Wat is de psychologische impact van online criminaliteit voor gedupeerden, vraagt senior cybercrime-analist Jildau Borwell zich af in haar promotieonderzoek in opdracht van de politie. ‘Er is nog weinig wetenschappelijk onderzoek gedaan naar slachtofferschap van online criminaliteit. In tegenstelling tot traditionele criminaliteit is bijvoorbeeld nog niet veel bekend over hoe slachtoffers van online criminaliteit zich daaronder voelen. En dat terwijl online criminaliteit inmiddels net zo vaak voorkomt als traditionele vormen van criminaliteit. Misschien zou je de online delicten in sommige gevallen zelfs moeten scharen onder de high impact crimes, zoals berovingen en woninginbraken. Want slachtoffers van online criminaliteit raken bijvoorbeeld soms in een klap hun complete spaartegoed kwijt. Bij traditionele criminaliteit zal je dit niet snel tegenkomen.’
Psychologische impact delicten
Op basis van de eerste uitkomsten adviseert zij de politie om in de prioritering van online criminaliteit rekening te houden met de delicten die de meeste psychologische impact veroorzaken. Bij slachtoffers van persoonsgerichte online criminaliteit, zoals bedreiging en stalking, is het zinvol om meer te focussen op emotionele steun. Terwijl bij financiële online criminaliteit, waaronder fraude en hacken de noodzaak meer ligt bij het vergroten van de kennis van slachtoffers over online veiligheid en preventie van herhaald slachtofferschap. Het onderzoek krijgt ook een vervolg: In de volgende stap zet Borwell de impact van online criminaliteit af tegen traditionele criminaliteit, en kijkt zij naar de behoeften van slachtoffers en hun ervaring met de politie.
Schaamte bij slachtoffers
Opvallend is dat minder dan de helft van de gedupeerden melding maakt van online criminaliteit en slechts twintig procent aangifte doet. De gevolgen, verslagenheid, het verdriet en de schaamte bij de slachtoffers zijn groot. Van alle slachtoffers van online criminaliteit heeft 47 procent bij een instantie of in hun eigen kring gemeld wat hen overkomen is, 19 procent heeft aangifte gedaan bij de politie.
Wat doet de politie tegen online criminaliteit?
De politie werkt bij de aanpak samen met veel partijen in binnen- en buitenland. In Nederland wordt ingezet op vier sporen. De overheid investeert in opsporing en wetenschappelijk onderzoek. Naast de opsporing, zetten politie en justitie steeds meer in op het voorkomen en verstoren van cybercrime. Dit gebeurt samen met (internationale) partners. Een ander onderdeel is dat de opsporing wordt versterkt en de overheid slachtoffers ondersteunt om te voorkomen dat zij herhaald slachtoffer van cybercrime worden. Er zijn speciale teams tegen bankenfraude (Electronic Crimes Taskforce), kinderporno (Team ter Bestrijding van Kinderpornografie en Kindersekstoerisme) en high tech crime, ofwel de meest geavanceerde vormen van cybercrime (Team High Tech Crime). Internationaal werkt de Nederlandse politie in de opsporing samen met onder meer Europol, Interpol en de FBI.
Bron: cbs.nl, politie.nl
Bekijk alle vormen en begrippen
Inschrijven voor wekelijkse nieuwsbrief
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
‘Samen digitaal oké met het A B C’
Om de kans te verkleinen dat u slachtoffer wordt van digitale criminaliteit, is belangrijk om wanneer u digitaal gaat, de standaard regels van de ABC in acht neemt: De ABC methode staat voor:
A = alert blijven
- Te mooi om waar te zijn, is niet oké
- Blijf op de hoogte
- Klik nooit zomaar op een link
B = bescherm jezelf
- Blijf up-to-date met updates
- Gebruik sterke wachtwoorden
- Gebruik actuele anti-virus programma’s
- Maak offline back-up’s
C = check altijd
- Vertrouw je het niet, verbreek het contact
- Check de contactgegevens van de afzender
Meer info over ABC en downloads
Meer actueel nieuws
BN DeStem: Breda zet buurtpreventie in als wapen tegen digitale criminaliteit
BREDA - De gemeente Breda zet buurtpreventie in tegen de almaar stijgende digitale criminaliteit. Van deze cybercrime worden steeds meer mensen het slachtoffer. Via verraderlijke mailtjes, appjes of sms’jes wordt hun identiteit gegijzeld of worden bedragen van hun rekening gehaald.
Malware die audio en video opneemt bij bezoek porno-website
Cybersecurity onderzoekers hebben malware ontdekt die audio en video opneemt als de gebruiker van de besmette machine pornosites bezoekt. Het opgenomen materiaal kan mogelijk worden gebruikt om het slachtoffer af te persen (sextortion).
Wie zijn ze?
1- Overheden
‘Producer’ in de organisatiestructuur op het Darkweb
Een 20-jarige man uit Friesland is veroordeeld voor onder andere het seksueel misbruiken van vier minderjarige meisjes, waaronder zijn zusje. Daarnaast maakte en verspreidde hij kinderporno op het darkweb. De rechtbank Overijssel legt hem een gevangenisstraf op van 2 jaar en tbs met dwangverpleging. De man was scoutingleider van twee van de meisjes. Omdat hij minderjarig was toen hij zijn zusje misbruikte krijgt hij ook 1 jaar jeugddetentie opgelegd. Aan de slachtoffers moet hij schadevergoedingen betalen van in totaal meer dan 50.000 euro.
Face-App malafide? Zaklamp-App niet!?
Onlangs werd FaceApp veel besproken op internet, omdat het bedrijf erachter Russisch is en de app toestemming vraagt voor toegang tot onder andere foto's. Het is duidelijk dat FaceApp niet kwaadaardig is, hoewel het geldige privacy kwesties oplevert. Is dit echter een speciaal geval of moeten we ons zorgen maken over alle apps die we gebruiken? Ik heb het niet over stalkerware-apps, maar over de miljoenen schijnbaar onschadelijke apps die te vinden zijn in de Google Play Store.
Nederland is niet goed voorbereid op Cyberaanval
Nederland moet zich beter voorbereiden op grote cyberaanvallen en ingrijpende digitale storingen. Dat geldt niet alleen voor de overheid, maar ook voor bedrijven en de samenleving als geheel. De impact van cyberaanvallen en/of digitale storingen ontwrichtingen kunnen het land namelijk ontwrichten, zegt de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) maandag in een advies.
Nieuwsbrief 70 (week 36-2019) #CCINL | www.cybercrimeinfo.nl
PSV-cybercrime Phishing Smishing Vishing overzicht week 36-2019
Phishing, Smishing is het vissen (hengelen) naar inloggegevens en persoonsgegevens van gebruikers. Dit gebeurt via (massaal verzonden) e-mails of SMS'jes, online handelsplaatsen of berichten op social media. Daarin wordt gevraagd in te loggen op een website die sprekend lijkt op die van bijvoorbeeld een bank of een nepsite. Als u inlogt, worden uw inloggegevens meteen doorgestuurd naar de fraudeur.
Datalek overzicht week 36-2019
Bij een 'datalek' gaat het om ongeoorloofde of onbedoelde toegang tot persoonsgegevens bij een organisatie. Of om vernietiging, verlies, wijziging of vrijkomen van persoonsgegevens. Onder een datalek valt dus niet alleen het vrijkomen (lekken) van gegevens, maar ook onrechtmatige verwerking van gegevens en verlies van (toegang tot) persoonsgegevens.
Meer verzekeringsclaims van phishing
Van alle soorten cybercriminaliteit leiden zakelijke 'Phishing mails' tot de meeste verzekeringsclaims. Voor het eerst ontving verzekeraar AIG in 2018 daarvan meer claims dan van 'Ransomware' en 'Datalekken'.
Invulformulieren steeds populairder bij hackers
Online formulieren zoals 'login velden' en 'winkelmandjes' worden steeds vaker misbruikt door cybercriminelen om persoonlijke gegevens te achterhalen. Formjacking is uitgegroeid tot één van de meest gebruikte tactieken.
Breda maakt inwoners weerbaarder tegen Cybercrime
Cybercrime wordt landelijk een steeds groter probleem: meer mensen worden het slachtoffer van online fraude, het aantal phishingmails en nep-smsjes neemt toe en het schadebedrag dat mensen kwijtraken wordt hoger. In Breda is een buurtinitiatief gelanceerd om bewoners weerbaarder te maken.