Jongeren vaker slachtoffer dan ouderen

Gepubliceerd op 30 maart 2022 om 10:26

Zestien procent van de Nederlandse bevolking kwam in 2020 in aanraking met fraude. Dit blijkt uit een eerste, uitgebreide slachtofferstudie naar fraude in Nederland, uitgevoerd onder leiding van prof. dr. Marianne Junger van de Universiteit Twente. ‘Op basis van de gemelde schade in het onderzoek schatten we de totale schade jaarlijks op € 2,75 miljard’, aldus Junger.

In 2020 maakte 42% van alle Nederlanders ouder dan zestien jaar een fraudepoging mee. Dit blijkt uit een onderzoek van Stichting Achmea Slachtoffer & Samenleving, International Card Services, de politie en de Nederlandse Vereniging van Banken. De resultaten zijn gisteren aangeboden in de Tweede Kamer aan Kamerlid Anne Kuik, lid van de Vaste commissie voor Justitie en Veiligheid.

Schatting totale fraudeschade € 2,75 miljard

Op basis van de resultaten in het onderzoek wordt de totale schade voor fraude door de onderzoekers geschat op € 2,75 miljard. Verliezen van slachtoffers zijn vaak klein, maar soms extreem groot. Hetzelfde geldt voor de psychologische impact op slachtoffers: een minderheid van de slachtoffers ervaart veel last.
Aankoopfraude is de meest voorkomende fraudevorm met 11% slachtofferschap. Van andere fraudevormen, zoals bijvoorbeeld vriend-in-noodfraude (waaronder Whatsapp-fraude), datingfraude en spoofing (het aannemen van een andere identiteit, waaronder helpdeskfraude) wordt grofweg 1% slachtoffer.

Contact met de politie gering

Opvallend is dat slachtoffers bij slechts 12% van de incidenten achteraf contact opnemen met de politie. Ook bij andere partijen, zoals banken, creditcardmaatschappijen en betaaldiensten, wordt fraude niet heel vaak gemeld. Dit verschilt echter per type fraude en hangt af van de gebruikte betaalmethode. Bij spoofing (waaronder bankhelpdeskfraude) neemt bijvoorbeeld ruim de helft van de slachtoffers contact op met hun bank.

Jongeren vaker slachtoffer dan ouderen

Iedereen kan slachtoffer worden van fraude, blijkt uit het onderzoek. Socio-demografische variabelen als leeftijd en geslacht spelen maar een beperkte rol. Wel worden jongeren vaker slachtoffer dan ouderen, in tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt (jongeren t/m 35 jaar oud: 21,5% slachtoffers; ouderen: 13,1% slachtoffers). Dit kan komen omdat jongeren meer online zijn.

Fraudepreventie

Impulsiviteit en kennis over fraude blijken belangrijke voorspellers van slachtofferschap. Impulsieve personen worden vaker slachtoffer, vermoedelijk doordat ze (te) snel beslissingen nemen (niet impulsief: 14,7% slachtoffers; impulsief: 28,6% slachtoffers). Personen met meer kennis over fraude kunnen fraudepogingen beter weerstaan, waardoor zij minder vaak slachtoffer worden. Respondenten die een fraudepoging meemaakten met weinig kennis: 53,3% slachtoffers; veel kennis: 32,2% slachtoffers). Junger: 'Uit onze studie blijkt dat het aantal slachtoffers kan dalen als mensen beter op de hoogte zijn van de werkwijze van fraudeurs. Ook het tegengaan van snelle beslissingen kan helpen bij het verminderen van slachtoffers. Denk bijvoorbeeld aan een simpele dubbele check voordat een betaling gedaan wordt. Ook aanpassingen in het ontwerp van handelsplatforms zouden hierbij kunnen helpen.'

Eerste uitgebreide slachtofferstudie in Nederland

Over de hele wereld lijkt fraude steeds meer slachtoffers te maken. Terwijl de meeste vormen van criminaliteit afnemen, is er in fraudestatistieken een stijging zichtbaar. Het zicht op fraude is echter beperkt, omdat slachtoffers niet altijd aangifte doen. Een slachtofferstudie kan een completer beeld van het fraudeprobleem leveren. Prof. dr. Marianne Junger, prof. dr. Bernard Veldkamp en promovendus Luka Koning (MSc) van de UT voerden dit eerste uitgebreide onderzoek naar slachtofferschap van fraude in Nederland uit. De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.

Meer informatie

Slachtoffers van fraude wordt aangeraden om contact op te nemen met de Fraudehelpdesk en de partij waarbij de schade heeft plaatsgenomen.

Fraudevictimisatie In Nederland
PDF – 1,2 MB 291 downloads

Bron: utwente.nl, politie.nl

 

Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.

 

‘Samen digitaal oké met het A B C’

Om de kans te verkleinen dat u slachtoffer wordt van digitale criminaliteit, is belangrijk om wanneer u digitaal gaat, de standaard regels van de ABC in acht neemt: De ABC methode staat voor:

= alert blijven

  • Te mooi om waar te zijn, is niet oké
  • Blijf op de hoogte
  • Klik nooit zomaar op een link

B = bescherm jezelf

  • Blijf up-to-date met updates
  • Gebruik sterke wachtwoorden
  • Gebruik actuele anti-virus programma’s
  • Maak offline back-up’s

C = check altijd

  • Vertrouw je het niet, verbreek het contact
  • Check de contactgegevens van de afzender

 

Meer info over ABC en downloads

Meer actueel nieuws

Oplichting / Cybercrime (Phishing Smishing Vishing) overzicht week 07-2020

Phishing, Smishing is het vissen (hengelen) naar inloggegevens en persoonsgegevens van gebruikers. Dit gebeurt via (massaal verzonden) e-mails of SMS'jes, online handelsplaatsen of berichten op social media. Daarin wordt gevraagd in te loggen op een website die sprekend lijkt op die van bijvoorbeeld een bank of een nepsite. Als u inlogt, worden uw inloggegevens meteen doorgestuurd naar de fraudeur.

Lees meer »

Datalek nieuws en overzicht week 07-2020

Bij een 'datalek' gaat het om ongeoorloofde of onbedoelde toegang tot persoonsgegevens bij een organisatie. Of om vernietiging, verlies, wijziging of vrijkomen van persoonsgegevens. Onder een datalek valt dus niet alleen het vrijkomen (lekken) van gegevens, maar ook onrechtmatige verwerking van gegevens en verlies van (toegang tot) persoonsgegevens.

Lees meer »

Het Darkweb Dream Team

Cybercrime is een extreem lucratieve business. Conservatieve schattingen spreken over anderhalf trillion dollar omzet in het jaar 2018 alleen. Dit is vergelijkbaar met het Bruto Binnenlands Product van Rusland. De georganiseerde digitale misdaad kent ook vele verschijningsvormen. Onder de meest bekende natuurlijk het hacken, phishing mails ,ransomware, darkweb marktplaatsen, diefstal van intellectueel eigendom en bedrijfsgeheimen, afpersing, etc., etc. Via dit artikel geef ik een klein inkijkje in de complexiteit en het businessmodel van een goed georkestreerde hack organisatie.

Lees meer »

Politie is onderzoek gestart naar spoofing

Bij de Electronic Crimes Task Force (ECTF), een samenwerkingsverband tussen de politie en de grootbanken komen meldingen binnen van 'spoofing' via de telefoon. Hierbij wordt de Beller-ID, de naam en het nummer die je in je scherm ziet staan als iemand belt, vervalst en lijkt het alsof je bank belt.

Lees meer »

Ben je nu wel echt veiliger met een IP-camera?

Vandaag de dag heeft technologie een prominentere rol gekregen in onze maatschappij en kunnen wij ons haast geen maatschappij meer voorstellen zonder deze technologie. Wij zien ook steeds meer alledaagse dingen die verbonden zijn met het internet, waaronder ook beveiligingscamera's en babyfoons. Middels deze camera's kunnen wij op afstand onze "eigen haard" in de gaten houden en beschermen wij datgene wat ons dierbaar is. Maar is dat wel zo? Zorgen deze camera's er nu echt voor dat wij veiliger zijn in onze eigen woningen? Voorkom ik met deze camera's een inbraak in mijn bedrijf? Ik nam de proef op de som..

Lees meer »

Belgie: Nu ook bedrijf in Tielt getroffen door ransomware

Opnieuw is een bedrijf getroffen door zogenoemde gijzelsoftware. Computers van Mitsubishi Chemical Advanced Materials in Tielt werden vorige week geïnfecteerd met ransomware. Volgens de directie komt de productie echter niet in het gedrang. Zo’n 15 à 20 werknemers van de administratieve dienst zijn momenteel wel technisch werkloos. 

Lees meer »

Verborgen is niet altijd verborgen, denk dus na wat je op internet plaatst

Instagram toont bij berichten sinds enige tijd niet meer het specifiek tijdstip of de specifieke datum wanneer een bericht is geplaatst. Ook in bij Instagram Stories staat er doorgaans iets van aantal uren of dagen sinds het bericht online is gezet. Tijdens OSINT-trainingen geven cursisten regelmatig aan dat er toch wel behoefte is om een specifieke datum en tijdstip te achterhalen. Meer dus dan standaard wordt getoond:

Lees meer »

Belgie: 1.700 computers Atlas College Genk geblokkeerd

Het Atlas College in Genk is vanochtend het slachtoffer geworden van computerhackers die opereren vanuit Zwitserland. “De 1.700 computers in het netwerk van onze school zijn onbruikbaar gemaakt, versleuteld. De hackers hebben in een mail om losgeld gevraagd. De Federal Computer Crime Unit en het parket onderzoeken de zaak”, zegt algemeen directeur Christel Schepers van het Atlas College.

Lees meer »