Pretexting: Het belangrijkste aspect van pretexting is het vertrouwen winnen

Gepubliceerd op 28 januari 2022 om 15:00

Internetoplichters zoeken steeds weer nieuwe manieren om nietsvermoedende consumenten geld afhandig te maken. Zo nemen criminelen een valse identiteit aan door middel van spoofing of doen ze zich voor als een familielid via WhatsApp-fraude. Nu is er iets nieuws: pretexting. In dit artikel leggen we uit wat het is en wat je ertegen kunt doen.

Social engineering

Pretexting is een vorm van 'social engineering'. Social engineering is een techniek die cybercriminelen gebruiken om het vertrouwen van nietsvermoedende mensen voor zich te winnen. Als ze eenmaal je vertrouwen hebben gewonnen, dan proberen ze achter je privégegevens te komen. Je kunt pretexting zien als voorwerk vóór het echte oplichtingswerk: de eerste stap is het vertrouwen winnen, de tweede stap is het ontfutselen van gegevens. Pretexting hangt dan ook veel samen met spoofing en WhatsApp-fraude.

Hoe werkt pretexting?

Het belangrijkste aspect van pretexting is dat het vertrouwen gewonnen wordt. Zonder het vertrouwen komt de oplichter namelijk niet ver. De oplichter neemt dan ook een identiteit aan van iemand die je (snel) vertrouwt, bijvoorbeeld een familielid of een bankmedewerker. Om goed in die rol te kunnen komen, speurt de oplichter het internet af op zoek naar bruikbare informatie. Als het vertrouwen eenmaal is gewonnen, gaat de oplichter naar de volgende stap: zorgen dat de ander tot actie overgaat. Denk aan het invullen van persoonlijke gegevens via een link die de oplichter heeft gestuurd of het overmaken van geld naar een bankrekeningnummer.

Pretexting bij WhatsApp-fraude

Een appje van je dochter die om geld vraagt omdat haar telefoon kapot is gegaan of je zoon die dringend geld nodig heeft vanwege openstaande rekeningen… Beide verzoeken komen van een voor jou onbekend nummer, maar daar hebben ze een goede reden voor: ze hebben een nieuwe telefoon of een nieuw telefoonnummer (zoals in de onderstaande twee voorbeelden). Groot kans dat je in dit geval met een oplichter te maken hebt.

Door middel van pretexting kan WhatsApp-fraude nog geloofwaardiger worden. De criminelen zoeken op internet naar sociale media-accounts voor informatie, zoals een profielfoto en hoe sterk de band is met de familie. Verder kunnen ze het taalgebruik van de persoon overnemen. Als iemand bijvoorbeeld zonder hoofdletters typt, kan de oplichter dit gemakkelijk overnemen.

Criminelen gaan nu zo ver dat ze zelfs je WhatsApp-account kunnen overnemen. Zo vragen ze via een onbekend nummer aan jou om een verificatiecode. Daarmee kunnen ze je WhatsApp overnemen en met dat échte nummer, weer voordoen als een familielid.

Pretexting bij telefonische spoofing

Afgelopen maanden hebben we meerdere keren aandacht besteed aan spoofing. Voor wie nog niet weet wat dit is: spoofing is een term die gebruikt wordt als iemand een valse identiteit aanneemt die voor jou bekend en betrouwbaar is, zoals een bankmedewerker. Veel mensen, met name ING-klanten, werden voor duizenden euro’s opgelicht.

Een nepbankmedewerker belt nietsvermoedende consumenten op met de mededeling dat er ongebruikelijke activiteiten zijn gevonden rondom je bankrekening. Zo zeggen ze bijvoorbeeld dat iemand toegang probeerde te verschaffen om het spaargeld over te zetten naar een andere rekening. Het gemene spelletje van de oplichter: hij gebruikt een truc waarbij het echte telefoonnummer van de bank wordt getoond. Zo ben je sneller geneigd de nepbankmedewerker te geloven. Om je geld veilig te stellen, moet je het overmaken naar een zogeheten kluisrekening. Maar de kluisrekening is in handen van de oplichters en jij bent vervolgens je geld kwijt.

Wat kun je doen tegen pretexting?

Pretexting draait, zoals je hebt gelezen, om vertrouwen. Met een beetje gezond wantrouwen kom je al heel ver, maar het is goed om de volgende tips in acht te nemen en te gebruiken voor als je in een situatie terechtkomt die je niet helemaal vertrouwt.

A = alert blijven

  • Deel geen codes met anderen. Geen pincodes en geen verificatiecodes.

B = bescherm jezelf

  • Activeer tweestapsverificatie op WhatsApp. Dat doe je via Instellingen -> Account en vervolgens ‘verificatie in twee stappen’. Krijgt iemand alsnog je code? Dan moet er nog een tweede stap genomen worden om het account over te nemen.

C = check altijd

  • Vraagt een onbekend nummer om geld? Bel diegene. Pakt diegene niet op of hoor je diegene niet goed? Maak dan geen geld over. Dit geldt ook voor bekende nummers die om geld vragen. Altijd even bellen, dat scheelt al een hoop onzekerheid!
  • Bespreek met de familie hoe jullie omgaan met geld overmaken als er sprake is van (geld)nood.

Bekijk alle vormen en begrippen

 

Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.

Meer actueel cybercrime nieuws

Kroonjuwelen van Nederland in gevaar

Nederlandse veiligheidsdiensten hebben grote zorgen over de voortdurende buitenlandse digitale aanvallen die een duurzame en veilige economische samenleving bedreigen. Deze aanvallen zijn niet alleen gericht op de vitale infrastructuur maar ook op bedrijven die belangrijke bijdragen leveren aan de Nederlandse economie.

Lees meer »

Cyberaanvallen op farmaceutische bedrijven

Noord-Korea heeft geprobeerd om de vaccin technologie van 'Pfizer' te stelen. Medewerkers van de Zuid-Koreaanse inlichtingen- en veiligheidsdienst NIS hebben dat in besloten kring verteld aan de leden van de veiligheidscommissie van het parlement. Het communistische land onder leiding van Kim Jong-un wilde meer te weten komen over de inhoud en productie van het corona vaccin.

Lees meer »

Ransomware weekoverzicht 06-2021

De stad Seraing in België en een Frans ziekenhuis getroffen door ransomware, HelloKitty cybercriminelen achter aanval op game ontwikkelaar van o.a. The Witcher, en Avaddon ransomware lost een fout op waardoor gratis decodering mogelijk is. Hier het overzicht van de nieuwste ransomware vormen en het nieuws van dag tot dag.

Lees meer »

Cybercrime nieuwsbrief 145 (week 06-2021)

QR-code scanner App wordt na update Malware, hacker verhoogde deeltjes 'Natronloog' van 100 naar 11.000 per miljoen waterdeeltjes en cybercriminelen verkopen broncode van o.a. 'The Witcher 3' op darkweb. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 145. Nog niet ingeschreven voor deze gratis nieuwsbrief over cybercrime en darkweb? Schrijf je dan hier in.

Lees meer »

Digitale fraude, oplichting meldingen week 06-2021

Het melden van 'digitale oplichting' pogingen is belangrijk, door het melden kunnen we andere potentiële slachtoffers behoeden voor het te laat is. Heb je een phishing mail, smishing bericht of werd je gebeld en vertrouw je het niet? Laat het ons, of onze collega's van Opgelicht?!, Radar, Kassa, of Fraudehelpdesk dan weten, want Samen bestrijden we cybercrime / digitale fraude. Liever anoniem? Klik dan hier.

Lees meer »

Cybercriminelen verkopen broncode van o.a. 'The Witcher 3' op darkweb

Het zit de Poolse ontwikkelaar 'CD Projekt RED' niet mee. 'Cyberpunk 2077' kent veel problemen, de Poolse autoriteiten kijken mee met hoe de ontwikkelaar zaken aanpakt, Sony heeft hun recente game van het PlayStation Network afgehaald en zo zijn er nog meer dingen aan de hand. Tot overmaat van ramp zijn ze nu ook nog slachtoffer geworden van hackers, die een ultimatum hebben gesteld.

Lees meer »

“Ze willen het, ze kunnen het en ze doen het”

Digitale spionage vanuit China en Rusland vormt een ‘onmiddellijke dreiging’ voor de Nederlandse economie. De Algemene en Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD en MIVD) betrappen dagelijks hackers uit deze landen die proberen in te breken op de netwerken van bedrijven en universiteiten. Ook organisaties uit de ‘vitale infrastructuur’, zoals banken, telecom- en nutsvoorzieningsbedrijven, zijn regelmatig het doelwit van hackers. Om die reden willen de veiligheidsdiensten een hoger budget voor om meer hackers aan te trekken en het aantal ICT-systemen te vergroten.

Lees meer »

Identiteitsfraude: Als bedrijf draag je een grote verantwoordelijkheid

Identiteitsfraude komt vaker voor dan u denkt. Ook bent u er misschien niet altijd bewust van wanneer er misbruik kan worden gemaakt van uw identiteitsgegevens of van die van uw klanten. Wees daarom altijd bedacht op eventuele risico’s, zeker als u een kopie van uw identiteitsbewijs verstrekt aan (betrouwbare) organisaties of als u dit van uw klanten vraagt.

Lees meer »

Tien verdachten aangehouden voor 'Sim-swapping'

Criminelen hebben vorig jaar door middel van 'sim-swapping' meer dan 100 miljoen dollar (83 miljoen Euro) gestolen, zo laat Europol gisteren weten. In totaal zijn er in deze zaak inmiddels tien verdachten aangehouden. Acht verdachten werden eergisteren door de Britse politie opgepakt. De overige twee verdachten konden eerder al in België en Malta worden aangehouden.

Lees meer »