Internetoplichters zoeken steeds weer nieuwe manieren om nietsvermoedende consumenten geld afhandig te maken. Zo nemen criminelen een valse identiteit aan door middel van spoofing of doen ze zich voor als een familielid via WhatsApp-fraude. Nu is er iets nieuws: pretexting. In dit artikel leggen we uit wat het is en wat je ertegen kunt doen.
Social engineering
Pretexting is een vorm van 'social engineering'. Social engineering is een techniek die cybercriminelen gebruiken om het vertrouwen van nietsvermoedende mensen voor zich te winnen. Als ze eenmaal je vertrouwen hebben gewonnen, dan proberen ze achter je privégegevens te komen. Je kunt pretexting zien als voorwerk vóór het echte oplichtingswerk: de eerste stap is het vertrouwen winnen, de tweede stap is het ontfutselen van gegevens. Pretexting hangt dan ook veel samen met spoofing en WhatsApp-fraude.
Hoe werkt pretexting?
Het belangrijkste aspect van pretexting is dat het vertrouwen gewonnen wordt. Zonder het vertrouwen komt de oplichter namelijk niet ver. De oplichter neemt dan ook een identiteit aan van iemand die je (snel) vertrouwt, bijvoorbeeld een familielid of een bankmedewerker. Om goed in die rol te kunnen komen, speurt de oplichter het internet af op zoek naar bruikbare informatie. Als het vertrouwen eenmaal is gewonnen, gaat de oplichter naar de volgende stap: zorgen dat de ander tot actie overgaat. Denk aan het invullen van persoonlijke gegevens via een link die de oplichter heeft gestuurd of het overmaken van geld naar een bankrekeningnummer.
Pretexting bij WhatsApp-fraude
Een appje van je dochter die om geld vraagt omdat haar telefoon kapot is gegaan of je zoon die dringend geld nodig heeft vanwege openstaande rekeningen… Beide verzoeken komen van een voor jou onbekend nummer, maar daar hebben ze een goede reden voor: ze hebben een nieuwe telefoon of een nieuw telefoonnummer (zoals in de onderstaande twee voorbeelden). Groot kans dat je in dit geval met een oplichter te maken hebt.
Door middel van pretexting kan WhatsApp-fraude nog geloofwaardiger worden. De criminelen zoeken op internet naar sociale media-accounts voor informatie, zoals een profielfoto en hoe sterk de band is met de familie. Verder kunnen ze het taalgebruik van de persoon overnemen. Als iemand bijvoorbeeld zonder hoofdletters typt, kan de oplichter dit gemakkelijk overnemen.
Criminelen gaan nu zo ver dat ze zelfs je WhatsApp-account kunnen overnemen. Zo vragen ze via een onbekend nummer aan jou om een verificatiecode. Daarmee kunnen ze je WhatsApp overnemen en met dat échte nummer, weer voordoen als een familielid.
Pretexting bij telefonische spoofing
Afgelopen maanden hebben we meerdere keren aandacht besteed aan spoofing. Voor wie nog niet weet wat dit is: spoofing is een term die gebruikt wordt als iemand een valse identiteit aanneemt die voor jou bekend en betrouwbaar is, zoals een bankmedewerker. Veel mensen, met name ING-klanten, werden voor duizenden euro’s opgelicht.
Een nepbankmedewerker belt nietsvermoedende consumenten op met de mededeling dat er ongebruikelijke activiteiten zijn gevonden rondom je bankrekening. Zo zeggen ze bijvoorbeeld dat iemand toegang probeerde te verschaffen om het spaargeld over te zetten naar een andere rekening. Het gemene spelletje van de oplichter: hij gebruikt een truc waarbij het echte telefoonnummer van de bank wordt getoond. Zo ben je sneller geneigd de nepbankmedewerker te geloven. Om je geld veilig te stellen, moet je het overmaken naar een zogeheten kluisrekening. Maar de kluisrekening is in handen van de oplichters en jij bent vervolgens je geld kwijt.
Wat kun je doen tegen pretexting?
Pretexting draait, zoals je hebt gelezen, om vertrouwen. Met een beetje gezond wantrouwen kom je al heel ver, maar het is goed om de volgende tips in acht te nemen en te gebruiken voor als je in een situatie terechtkomt die je niet helemaal vertrouwt.
A = alert blijven
- Deel geen codes met anderen. Geen pincodes en geen verificatiecodes.
B = bescherm jezelf
- Activeer tweestapsverificatie op WhatsApp. Dat doe je via Instellingen -> Account en vervolgens ‘verificatie in twee stappen’. Krijgt iemand alsnog je code? Dan moet er nog een tweede stap genomen worden om het account over te nemen.
C = check altijd
- Vraagt een onbekend nummer om geld? Bel diegene. Pakt diegene niet op of hoor je diegene niet goed? Maak dan geen geld over. Dit geldt ook voor bekende nummers die om geld vragen. Altijd even bellen, dat scheelt al een hoop onzekerheid!
- Bespreek met de familie hoe jullie omgaan met geld overmaken als er sprake is van (geld)nood.
Bekijk alle vormen en begrippen
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
Meer actueel cybercrime nieuws
Kerstmis malware verspreidt zich snel
Het is tijd voor lelijke kersttruien - en voor lelijke spammails met een kerstthema. Een nieuwe malspam-campagne dumpt een e-mail in uw inbox met 'Christmas Party', 'Christmas Party volgende week', 'Partymenu', 'Vakantieschema' of iets dergelijks. Maar het bijgevoegde Word-document bevat een gevaarlijke malware: de beruchte Trojan-malware van Emotet.
Wachtwoord van 5 tekens? 3 min en het is gekraakt!
Het kraken van wachtwoorden is een bloeiende business vol innovatie. Met wat tools, een stappenplan en slimme statistiek is bijna elk wachtwoord snel te achterhalen.
Digitale haken en wat zijn de nieuwe tactieken P H I S H I N G
Computers en het internet hebben de maatschappij veranderd op een manier die slechts een kwart eeuw geleden ondenkbaar was. Net als bij het echte vissen, proberen cybercriminelen steeds met nieuw soorten aas meer internet gebruikers te vangen. Of het nu door middel van een valse e-mail (phishing) is die interessant lijkt of een beller (vishing) die beweert te zijn van uw bank of een vervalste website login formulier een SMS (smishing) van je bank, Phishing is overal. Het enge ding? Het is winstgevender dan ooit.
Digitale veiligheid is iets van ons allemaal (De Digitale Buurt Ambassadeur) (filmpje)
Cybercrime neemt nog altijd gestaag toe en is daarmee een grote uitdaging voor veiligheidsprofessionals.Waar de politie vol inzet op opsporing van cybercriminelen zijn gemeenten aan zet om meer te doen op het gebied van preventie. Voorkomen is nochtans altijd beter dan genezen.
Top 100 slechtste wachtwoorden in 2019
De experts hebben het afgelopen jaar een lijst met de slechtste wachtwoorden gepubliceerd. De top drie omvatte 12345, 123456 en 123456789. Deze wachtwoorden zijn onbetrouwbaar en voorspelbaar, waardoor aanvallers gemakkelijk accounts kunnen hacken door middel van brute force-aanvallen.
Nieuwsbrief 84 (week 50-2019) #CCINL | www.cybercrimeinfo.nl
PSV-cybercrime Phishing Smishing Vishing overzicht week 50-2019
Phishing, Smishing is het vissen (hengelen) naar inloggegevens en persoonsgegevens van gebruikers. Dit gebeurt via (massaal verzonden) e-mails of SMS'jes, online handelsplaatsen of berichten op social media. Daarin wordt gevraagd in te loggen op een website die sprekend lijkt op die van bijvoorbeeld een bank of een nepsite. Als u inlogt, worden uw inloggegevens meteen doorgestuurd naar de fraudeur.
Datalek overzicht week 50-2019
Bij een 'datalek' gaat het om ongeoorloofde of onbedoelde toegang tot persoonsgegevens bij een organisatie. Of om vernietiging, verlies, wijziging of vrijkomen van persoonsgegevens. Onder een datalek valt dus niet alleen het vrijkomen (lekken) van gegevens, maar ook onrechtmatige verwerking van gegevens en verlies van (toegang tot) persoonsgegevens.
New Orleans (USA) verklaart noodtoestand na cyberaanval
De stad New Orleans heeft een cyberaanval ondergaan die ernstig genoeg is voor burgemeester LaToya Cantrell om de noodtoestand uit te roepen.
Cybercriminelen hergebruiken oude aanvalstechnieken
Cybercriminelen ontwikkelen niet alleen nieuwe malware en zero day-aanvallen, maar hergebruiken ook tactieken die in het verleden succesvol zijn gebleken. Daarmee kunnen ze zoveel mogelijk kansen binnen het aanvalsoppervlak benutten.
Cybercrime aanval: Het incident kostte hem uiteindelijk bijna 8 ton en betekende het einde van zijn bedrijf, zijn huis en zijn relatie!
Dat vroeg een agent aan ondernemer Xander Koppelmans toen die in 2015 aangifte deed van een ernstige cyberaanval op de ICT van zijn bedrijf. Het incident kostte hem uiteindelijk bijna 8 ton en betekende het einde van zijn bedrijf, zijn huis en zijn relatie. Hij vertelde zijn dramatische relaas tijdens het evenement in het NAC stadion te Breda 'Ik ben toch niet hack!?'
KIK het alternatief voor het Tor netwerk?
Doordat het TOR netwerk al enkele jaren zwaar op de korrel worden genomen door de verschillende opsporingsdiensten zijn criminelen, in hun eeuwige spel met de handhavingsdiensten, gedwongen om alternatieven te zoeken om hun anonimiteit redelijkerwijs te waarborgen op het Internet. Concreet gezegd maken criminelen gebruik van een bedrijfscontinuïteit strategie op het Darkweb, dat vergelijkbaar is met de modulaire bedrijfskolom van een multinational. Dit is gesimplificeerd, want het organisatiemodel heet met een lastige term: decentralized autonomous organization (- lees: decentrale autonome organisatie )