Internetoplichters zoeken steeds weer nieuwe manieren om nietsvermoedende consumenten geld afhandig te maken. Zo nemen criminelen een valse identiteit aan door middel van spoofing of doen ze zich voor als een familielid via WhatsApp-fraude. Nu is er iets nieuws: pretexting. In dit artikel leggen we uit wat het is en wat je ertegen kunt doen.
Social engineering
Pretexting is een vorm van 'social engineering'. Social engineering is een techniek die cybercriminelen gebruiken om het vertrouwen van nietsvermoedende mensen voor zich te winnen. Als ze eenmaal je vertrouwen hebben gewonnen, dan proberen ze achter je privégegevens te komen. Je kunt pretexting zien als voorwerk vóór het echte oplichtingswerk: de eerste stap is het vertrouwen winnen, de tweede stap is het ontfutselen van gegevens. Pretexting hangt dan ook veel samen met spoofing en WhatsApp-fraude.
Hoe werkt pretexting?
Het belangrijkste aspect van pretexting is dat het vertrouwen gewonnen wordt. Zonder het vertrouwen komt de oplichter namelijk niet ver. De oplichter neemt dan ook een identiteit aan van iemand die je (snel) vertrouwt, bijvoorbeeld een familielid of een bankmedewerker. Om goed in die rol te kunnen komen, speurt de oplichter het internet af op zoek naar bruikbare informatie. Als het vertrouwen eenmaal is gewonnen, gaat de oplichter naar de volgende stap: zorgen dat de ander tot actie overgaat. Denk aan het invullen van persoonlijke gegevens via een link die de oplichter heeft gestuurd of het overmaken van geld naar een bankrekeningnummer.
Pretexting bij WhatsApp-fraude
Een appje van je dochter die om geld vraagt omdat haar telefoon kapot is gegaan of je zoon die dringend geld nodig heeft vanwege openstaande rekeningen… Beide verzoeken komen van een voor jou onbekend nummer, maar daar hebben ze een goede reden voor: ze hebben een nieuwe telefoon of een nieuw telefoonnummer (zoals in de onderstaande twee voorbeelden). Groot kans dat je in dit geval met een oplichter te maken hebt.
Door middel van pretexting kan WhatsApp-fraude nog geloofwaardiger worden. De criminelen zoeken op internet naar sociale media-accounts voor informatie, zoals een profielfoto en hoe sterk de band is met de familie. Verder kunnen ze het taalgebruik van de persoon overnemen. Als iemand bijvoorbeeld zonder hoofdletters typt, kan de oplichter dit gemakkelijk overnemen.
Criminelen gaan nu zo ver dat ze zelfs je WhatsApp-account kunnen overnemen. Zo vragen ze via een onbekend nummer aan jou om een verificatiecode. Daarmee kunnen ze je WhatsApp overnemen en met dat échte nummer, weer voordoen als een familielid.
Pretexting bij telefonische spoofing
Afgelopen maanden hebben we meerdere keren aandacht besteed aan spoofing. Voor wie nog niet weet wat dit is: spoofing is een term die gebruikt wordt als iemand een valse identiteit aanneemt die voor jou bekend en betrouwbaar is, zoals een bankmedewerker. Veel mensen, met name ING-klanten, werden voor duizenden euro’s opgelicht.
Een nepbankmedewerker belt nietsvermoedende consumenten op met de mededeling dat er ongebruikelijke activiteiten zijn gevonden rondom je bankrekening. Zo zeggen ze bijvoorbeeld dat iemand toegang probeerde te verschaffen om het spaargeld over te zetten naar een andere rekening. Het gemene spelletje van de oplichter: hij gebruikt een truc waarbij het echte telefoonnummer van de bank wordt getoond. Zo ben je sneller geneigd de nepbankmedewerker te geloven. Om je geld veilig te stellen, moet je het overmaken naar een zogeheten kluisrekening. Maar de kluisrekening is in handen van de oplichters en jij bent vervolgens je geld kwijt.
Wat kun je doen tegen pretexting?
Pretexting draait, zoals je hebt gelezen, om vertrouwen. Met een beetje gezond wantrouwen kom je al heel ver, maar het is goed om de volgende tips in acht te nemen en te gebruiken voor als je in een situatie terechtkomt die je niet helemaal vertrouwt.
A = alert blijven
- Deel geen codes met anderen. Geen pincodes en geen verificatiecodes.
B = bescherm jezelf
- Activeer tweestapsverificatie op WhatsApp. Dat doe je via Instellingen -> Account en vervolgens ‘verificatie in twee stappen’. Krijgt iemand alsnog je code? Dan moet er nog een tweede stap genomen worden om het account over te nemen.
C = check altijd
- Vraagt een onbekend nummer om geld? Bel diegene. Pakt diegene niet op of hoor je diegene niet goed? Maak dan geen geld over. Dit geldt ook voor bekende nummers die om geld vragen. Altijd even bellen, dat scheelt al een hoop onzekerheid!
- Bespreek met de familie hoe jullie omgaan met geld overmaken als er sprake is van (geld)nood.
Bekijk alle vormen en begrippen
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
Meer actueel cybercrime nieuws
Cyberaanval met behulp van 404-Pagina's
Cybersecurity onderzoekers van Microsoft ontdekten een ongewone phishing campagne waarbij aangepaste 404-foutpagina’s worden gebruikt om potentiële slachtoffers te misleiden om hun Microsoft gegevens in te vullen.
Android apparaten malware, het lukt Google maar niet
Op ruim 7,4 miljoen Android apparaten is vooraf geïnstalleerde malware gevonden. De malware was in staat om apparaten over te nemen, apps op de achtergrond te downloaden en advertentiefraude te plegen.
Te huur op Darkweb: Bank Malware 'Cerberus'
Cybercriminelen bieden 'Cerberus malware' te huur aan op het Darkweb. Deze veel belovende malware (volgens de cybercriminelen), zou in staat zijn om de volledige controle over te nemen van de geïnfecteerde Android apparaten.
Cybercrime georganiseerde professionele bendes
Cybercrime komt steeds vaker voor, maar wie zit er achter deze aanvallen? In ieder geval niet de 'computer nerd' die op zijn kamer wat code en scripts schrijft. Dat is een geromantiseerd beeld.
'Aantal cyberaanvallen stijgt naar recordhoogte'
Er was sprake van een stijging van bijna 4% ten opzichte van het voorgaande jaar. Dit was het gevolg van toenemende activiteit op het gebied van malware en exploits (misbruik van kwetsbaarheden). Een gedetailleerde bespreking van de Threat Landscape Index en de subindexen voor exploits, malware en botnets, compleet met speciale aanbevelingen voor CISO’s, is te vinden op het blog van Fortinet.
Cybersecurity onderzoekers demonstreren Ransomware op Foto/Film Camera
Beveiligingsbedrijf Check Point Research heeft malware gedemonstreerd voor een Canon EOS 80D-dslr. De ransomware versleutelt de foto's op de sd-kaart en gebruikt wifi om kwetsbaarheden in picture transfer protocol te misbruiken.
Nieuwsbrief 66 (week 32-2019) #CCINL | www.cybercrimeinfo.nl
#CCINL | www.cybercrimeinfo.nl
PSV-cybercrime Phishing Smishing Vishing overzicht week 32-2019
Bron: #CCINL, Fraudehelpdesk, opgelicht.avrotros
Cybercrime jurisprudentieoverzicht: juli en augustus 2019
Met een vonnis “nieuwe stijl” heeft de rechtbank Rotterdam op 16 juli 2019 een verdachte veroordeeld (ECLI:NL:RBROT:2019:5630) voor drugshandel via het darkweb en het aanwezig hebben van de illegale handelsvoorraad. De verdachte heeft naar schatting meer dan 500 kg drugs verkocht en miljoenen omzet gehad. De bedenker, organisator en leidinggevende van het “bedrijf” krijgt zeven jaar gevangenisstraf opgelegd. In een afzonderlijk ontnemingsvonnis wordt bovendien ruim 1 miljoen euro afgenomen.
Cybersecurity onderzoekers ontdekken kwetsbaarheden in WhatsApp
Cybersecurity onderzoekers van Check Point, Dikla Barda, Roman Zaikin en Oded Vanunu, ontdekken kwetsbaarheden in WhatsApp waarmee hackers gesprekken over kunnen nemen.
Malafide 'helpdesks' in Google resultaten
Nog al te vaak laten mensen zich vangen door fraudeurs die hengelen naar hun bankgegevens. Intussen herken je misschien wel al het typische phishing bericht in je mailbox. Maar wist je dat een onschuldige opzoeking op Google ook tot een geplunderde bankrekening kan leiden?
Cyberaanval kan via de 'fysieke post' verzonden worden
Cybercrime onderzoekers van IBM hebben voor ongeveer 90,- euro een apparaatje gebouwd dat hackers kan helpen bij het inbreken op wifi-netwerken. Het apparaatje kan verstopt worden in ogenschijnlijk onschuldige producten en zo als een soort 'Trojaans Paard' per post naar het beoogde slachtoffer worden verstuurd.