Rusland en China bedreigen steeds meer de nationale veiligheid

Gepubliceerd op 29 november 2022 om 15:00

First click here and then choose your language with the Google translate bar at the top of this page ↑

Landen als China en Rusland vormen meer en meer een bedreiging voor de nationale veiligheid van Nederland. Ons land wordt steeds vaker geconfronteerd met dreigingen tegen onze economie, die de afgelopen jaren alleen maar verder is toegenomen. Door geopolitieke ontwikkelingen staat ook de internationale rechtsorde onder druk.

Dat concluderen de Algemene en Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD en MIVD) en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) in het tweede gezamenlijke rapport Dreigingsbeeld Statelijke Actoren (DBSA 2).

Hoogwaardige kennis uit Nederland

Nederland is een aantrekkelijk spionagedoelwit voor hackers. Dat komt omdat ons land beschikt over hoogwaardige kennis op het gebied van nanotechnologie, halfgeleiders en kunstmatige intelligentie. Om die reden voert China een offensieve cyberstrategie tegen ons land, zo waarschuwen de veiligheidsdiensten al jaren.

Om deze kennis te bemachtigen zet de Chinese overheid niet alleen spionnen en hackers in, maar ook wetenschappers. De kennis die onderzoekers in ons land opdoen, nemen ze mee terug naar eigen land. Het Volksbevrijdingsleger gebruikt deze kennis om van het land de grootste militaire macht ter wereld te maken.

Nederlandse bedrijfsleven vaker doelwit

Niet alleen de academische wereld is een favoriet doelwit van hackers. Steeds vaker richten zij zich op het Nederlandse bedrijfsleven. “Dat Nederland een belangrijk doelwit is, blijkt onder meer uit een onderzoek van de MIVD dat cyberspionnen van de Russische militaire inlichtingendienst GRU afgelopen jaar Nederlandse routers hebben gehackt van particulieren en van het midden- en kleinbedrijf”, zo zegt Jan Swillens, directeur van de MIVD.

Hij vervolgt zijn verhaal. “Ook ontdekten we dat de GRU actief betrokken is bij de inkoop van technologie die bijvoorbeeld voor wapens kan worden gebruikt. De GRU zet daarbij dekmantelbedrijven in Nederland in om de sancties en handelsbeperkingen te omzeilen.” Swillens stelt dat nationale en internationale samenwerking tussen overheidsinstanties en publieke organisaties noodzakelijk is om een vuist te maken tegen deze dreiging.

Kwetsbaarheid van vitale infrastructuur

Erik Akerboom, directeur van de AIVD, bevestigt dat het Nederlandse bedrijfsleven steeds vaker worden aangevallen door buitenlandse hackers. Volgens hem zijn kleinere bedrijven extra kwetsbaar. “We zien dat de dreiging vanuit statelijke actoren vaak juist gericht is op bedrijven. Ze stellen zich de vraag: wie beschikt over de beste technologie? En dan komen ze al snel uit bij hoogwaardige kennisbedrijven in Nederland.”

Door cyberaanvallen vanuit China en Rusland komt de economische veiligheid van ons land steeds verder in gevaar. Nederlandse bedrijven en kennisinstellingen zijn een geliefd doelwit. Dat geldt ook voor de vitale infrastructuur, zoals leveranciers van nutsvoorzieningen (water, gas, elektra), internet service providers (ISP’s) en financiële instellingen als banken.

“Vitale processen zijn kwetsbaar”, zo zegt Nationaal Coördinator Pieter-Jaap Aalbersberg. Hij zegt dat we deze dreiging juist in deze tijd niet moeten onderschatten. “Onze samenleving moet weerbaarder worden hiertegen, schokbestendig tegen aanvallen en verstoringen.” Dat is een taak die niet alleen is weggelegd voor de Rijksoverheid, maar ook burgers en het bedrijfsleven.

Internationale rechtsorde onder druk

Niet alleen ons land loopt groot gevaar door hackers uit landen als Rusland en China. “De territoriale veiligheid van de EU, de NAVO en Nederland staat verder onder druk”, zo schrijven de veiligheidsdiensten in het rapport. De sociale en politieke stabiliteit dreigen in het geding te komen door druk van buitenaf. Door geopolitieke ontwikkelingen zoals de oorlog in Oekraïne komt de internationale rechtsorde in toenemende mate onder druk te staan.

Nederland speelt in dit verhaal een belangrijke rol. “Door onze geografische ligging en open kenniseconomie heeft Nederland een belangrijke strategische, fysieke en digitale positie in de wereld. Er lopen hier bijvoorbeeld ondergrondse fysieke leidingen voor de energievoorziening en er ligt een hoog ontwikkelde digitale infrastructuur waar virtuele snelwegen van over de hele wereld elkaar kruisen”, zo staat er in het DBSA 2 rapport.

Veiligheidsdiensten wijzen opnieuw op gevaren van statelijke actoren

Het is niet de eerste keer dat de veiligheidsdiensten waarschuwen voor statelijke actoren. In februari 2021 waarschuwde de NCTV dat digitale spionage vanuit Rusland en China een ‘onmiddellijke dreiging’ vormde voor Nederland. Volgens Akerboom was er “een nieuwe wapenwedloop” gaande waarbij “alle kroonjuwelen van de economie” gevaar liepen.

“De cybercapaciteit, -kennis en -expertise van China en Rusland is dermate groot, dat de slagingskans ook groot is dat ze ergens digitaal kunnen binnendringen”, waarschuwden de veiligheidsdiensten. “Om deze dreigingen tegen te gaan, brengen we partijen en expertises bij elkaar. Op alle niveaus koppelen we het inzicht in de dreiging aan inzicht in de belangen en doelwitten die we willen beschermen.”

Dreigingsbeeld Statelijke Actoren 2
PDF – 997,0 KB 129 downloads
Visuele Toelichting Bij Dreigingsbeeld Statelijke Actoren DBSA 2
PDF – 283,6 KB 115 downloads
20221125 Kamerbrief Aanpak Statelijke Dreigingen En Aanbieding DBSA 2 DEF
PDF – 402,4 KB 108 downloads

Bron: aivd.nl, vpngids.nl

Meer info over het cyber commando

Meer gerelateerd nieuws

Staatshackers hadden maandenlang ongemerkt toegang tot de computersystemen van Nederlandse bedrijven uit de lucht-, ruimtevaart- en defensiesector

Noord-Koreaanse staatshackers hadden maandenlang ongemerkt toegang tot de computersystemen van Nederlandse bedrijven uit de lucht-, ruimtevaart- en defensiesector. Daarbij is waarschijnlijk hoogwaardige kennis buitgemaakt. De daders probeerden ook geld te stelen, maar dat mislukte. Dat blijkt uit onderzoek van cybersecuritybedrijf ESET.

Lees meer »

Hoe beschermt u uw iPhone of Android-smartphone tegen spyware

Wellicht het grootste verhaal van 2021 – een onderzoek door The Guardian en 16 andere mediaorganisaties, gepubliceerd in juli – suggereerde dat meer dan 30.000 mensenrechtenactivisten, journalisten en advocaten over de hele wereld het doelwit van 'Pegasus' kunnen zijn geweest. Pegasus is zogeheten “legale surveillancesoftware” ontwikkeld door het Israëlische bedrijf NSO. In het rapport, dat de naam Pegasus Project draagt, wordt beweerd dat de malware op grote schaal is verspreid via een verscheidenheid aan exploits, waaronder verschillende iOS zero-click zero-days.

Lees meer »

Spyware in iPhone kabel

Een beveiligingsonderzoeker heeft kabeltjes gemaakt die er normaal uitzien maar via een eigen wifi-netwerk alles kunnen doorspelen wat een slachtoffer typt.

Lees meer »

De strijd tegen online stalking

Het bespioneren van mensen is vandaag de dag veel te makkelijk geworden. Iedereen kan 'stalkerware-apps' downloaden, die er bijvoorbeeld uit kunnen zien als software voor ouderlijk toezicht of antidiefstal-oplossingen voor smartphones. Deze classificatie helpt de ontwikkelaars om juridische problemen te voorkomen; het echte doel van de software is om een grote hoeveelheid gevoelige informatie van apparaten te verzamelen zonder dat de gebruiker hiervan op de hoogte is.

Lees meer »