Update 6 mei 2025 om 06:42: Er zat een fout in de cijfers van Nederland en België. Deze zijn inmiddels gecorrigeerd en de juiste cijfers worden hieronder weergegeven.
Op 1 mei 2019 ontdekten we het eerste slachtoffer van een datalek op het darkweb, een moment dat de noodzaak bevestigde om voortdurend zicht te houden op de digitale onderwereld.
Sindsdien publiceert Cybercrimeinfo elk jaar op 1 mei een overzicht waarin we het digitale net ophalen, met als doel zichtbaar te maken wat anders onopgemerkt blijft. In een tijd waarin cyberaanvallen steeds geraffineerder plaatsvinden, zijn de gevolgen voelbaar voor zowel organisaties als burgers. Gevoelige informatie verdwijnt steeds vaker in de diepten van het darkweb, het deel van het internet dat buiten reguliere zoekmachines valt en waar cybercriminelen gestolen gegevens aanbieden of publiceren. In dit overzicht van 1 mei 2025 delen we de nieuwste cijfers, bespreken we de gevolgen van datalekken via het darkweb en richten we ons op de situatie in Nederland en België. Ook brengen we in beeld welke sectoren het vaakst getroffen zijn en welke maatregelen organisaties kunnen nemen om zich beter te beschermen tegen digitale aanvallen.
De groei van cyberaanvallen wereldwijd en lokaal
In de afgelopen jaren is het aantal cyberaanvallen wereldwijd en lokaal in Nederland en België explosief gestegen. Volgens de meest recente cijfers van 1 mei 2025 zijn wereldwijd maar liefst 20.516 organisaties getroffen door cybercriminelen die gegevens hebben gestolen en deze op het darkweb hebben geplaatst. Dit aantal is een enorme stijging ten opzichte van 2024, toen het aantal getroffen organisaties nog rond de 13.707 lag, wat neerkomt op een stijging van 49,68%. Ook in Nederland en België is de situatie zorgwekkend. Nederland telt op 1 mei 2025 212 getroffen organisaties, een stijging van 27,71% ten opzichte van 2024. België volgt met 209 getroffen organisaties, een stijging van 41,22% vergeleken met het jaar daarvoor.
Deze cijfers wijzen op een alarmerende trend, cybercriminelen worden steeds professioneler in hun aanpak. Ze gebruiken geavanceerde technieken om systemen binnen te dringen, gevoelige informatie te stelen en deze vervolgens op het darkweb te verkopen of openbaar te maken. De toename van het aantal cyberaanvallen kan gedeeltelijk worden toegeschreven aan de digitalisering van de samenleving. Organisaties, zowel in de publieke als de private sector, worden steeds afhankelijker van digitale systemen, wat hen kwetsbaarder maakt voor aanvallen. Dit heeft niet alleen gevolgen voor de getroffen bedrijven, maar ook voor de veiligheid van gebruikers en klanten die afhankelijk zijn van hun diensten.
De stijging van het aantal aanvallen wordt verder versterkt door de groeiende winstgevendheid van cybercriminaliteit. Cybercriminelen richten zich steeds vaker op de meest waardevolle gegevens, zoals persoonlijke informatie, financiële gegevens en intellectueel eigendom. Deze gegevens kunnen enorme schade toebrengen aan bedrijven wanneer ze worden gestolen of openbaar gemaakt.
De ernstige gevolgen van datalekken op het darkweb
Wanneer een organisatie besluit geen losgeld te betalen na een cyberaanval, kan de gestolen data vaak op het darkweb terechtkomen. Dit heeft verstrekkende gevolgen voor de getroffen organisatie en haar klanten. Het darkweb wordt gebruikt door cybercriminelen om gestolen gegevens te verhandelen of te publiceren, vaak zonder dat de getroffen organisatie hiervan op de hoogte is. De gegevens die op het darkweb verschijnen, kunnen uiteenlopen van persoonlijke informatie, zoals namen, adressen en creditcardgegevens, tot vertrouwelijke bedrijfsdocumenten en strategische plannen.
De impact van het lekken van gegevens op het darkweb is aanzienlijk. Ten eerste kan het leiden tot ernstige reputatieschade voor de organisatie. Wanneer klanten ontdekken dat hun persoonlijke gegevens zijn blootgesteld, kan dit het vertrouwen in de organisatie volledig ondermijnen. Klanten kunnen ervoor kiezen hun zaken elders onder te brengen, waardoor bedrijven verlies van klanten en omzet kunnen ervaren. De negatieve media-aandacht die vaak gepaard gaat met dit soort datalekken, kan bovendien langdurige schade aan de merkperceptie veroorzaken.
Daarnaast kunnen organisaties geconfronteerd worden met juridische en financiële repercussies. In Europa zijn bedrijven verplicht om de privacy van klanten te beschermen onder de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Wanneer gegevens worden gelekt en de organisatie heeft niet voldaan aan de verplichtingen van de AVG, kan dit leiden tot zware boetes. Het lekken van gegevens kan ook juridische stappen tegen de organisatie uitlokken van getroffen klanten, medewerkers of zakenpartners.
De gevolgen van datalekken beperken zich niet alleen tot juridische en reputatieschade. Organisaties kunnen aanzienlijke kosten maken voor het herstel van hun systemen, het verbeteren van hun beveiliging en het compenseren van klanten voor de geleden schade. Dit kan leiden tot langdurige financiële schade, vooral voor kleine en middelgrote ondernemingen die mogelijk niet over de nodige middelen beschikken om deze kosten te dekken. Cybercriminelen kunnen bovendien de gestolen gegevens gebruiken voor vervolgaanvallen, zoals identiteitsdiefstal of fraude, wat de schade verder vergroot.
Sectoren die het vaakst doelwit zijn van cyberaanvallen
Niet alle organisaties zijn gelijk als het gaat om de dreiging van cybercriminaliteit. Sommige sectoren worden veel vaker getroffen dan andere vanwege de aard van de gegevens die zij beheren of de rol die zij spelen in de samenleving. In Nederland en België behoren de gezondheidszorg, het onderwijs en de publieke sector tot de meest getroffen sectoren. Deze sectoren beheren vaak grote hoeveelheden persoonlijke en vertrouwelijke informatie, wat ze bijzonder aantrekkelijk maakt voor cybercriminelen.
In de gezondheidszorg bijvoorbeeld worden patiëntendossiers, medische gegevens en behandelplannen vaak gestolen bij cyberaanvallen. Dergelijke gegevens hebben een hoge waarde, en het lekken ervan kan verstrekkende gevolgen hebben voor zowel de privacy van patiënten als de werking van medische instellingen. Een aanval op een ziekenhuis kan bijvoorbeeld niet alleen leiden tot het lekken van vertrouwelijke informatie, maar ook tot verstoringen in de zorgverlening, wat levensbedreigende gevolgen kan hebben.
Ook het onderwijs wordt steeds vaker het doelwit van cybercriminelen. Scholen en universiteiten beheren gegevens van studenten en medewerkers die aantrekkelijk zijn voor cybercriminelen. Vaak wordt er onvoldoende beveiliging toegepast, waardoor deze instellingen kwetsbaar zijn voor aanvallen. Wanneer dergelijke gegevens op het darkweb verschijnen, kan dit het vertrouwen van studenten en ouders in de betrokken onderwijsinstellingen ernstig schaden.
De publieke sector is ook een veelvoorkomend doelwit voor cyberaanvallen. Overheidsinstellingen beheren gevoelige gegevens over burgers, zoals belastinginformatie, sociale zekerheidsnummers en strafbladgegevens. Het lekken van deze gegevens kan de veiligheid van burgers in gevaar brengen en leiden tot verlies van vertrouwen in de overheid. Bovendien kunnen aanvallen op overheidsinstellingen de werking van kritieke infrastructuren verstoren, wat grote gevolgen kan hebben voor de samenleving als geheel.
De situatie in Nederland en België
Hoewel Nederland en België relatief kleine landen zijn, blijven ze niet gevrijwaard van de wereldwijde stijging van cyberaanvallen. In Nederland is het aantal getroffen organisaties gestegen van 166 in 2024 naar 212 in 2025, wat een stijging van 27,71% betekent. De grootste toename is zichtbaar in de publieke sector, gevolgd door de gezondheidszorg en het onderwijs. De digitalisering van de overheid en de toenemende afhankelijkheid van online systemen maken deze sectoren steeds kwetsbaarder voor aanvallen.
In België is de situatie echter ernstiger. Het aantal getroffen organisaties is gestegen van 148 in 2024 naar 209 in 2025, wat een veel grotere stijging van 41,22% vertegenwoordigt. Deze aanzienlijke stijging benadrukt de verscherpte dreiging in België, waar vooral de publieke sector, de gezondheidszorg en de financiële sector de grootste doelwitten zijn van cybercriminelen. Het feit dat België een grotere procentuele stijging kent dan Nederland, wijst erop dat de dreiging daar momenteel sterker is, wat de urgentie vergroot om snel in te grijpen.
Deze ontwikkelingen wijzen erop dat cybercriminelen steeds vaker kleine en middelgrote organisaties als doelwit kiezen. Dit is deels te wijten aan de grotere kwetsbaarheid van deze organisaties, die vaak niet over de benodigde middelen beschikken om geavanceerde beveiligingsmaatregelen te implementeren. Dit maakt ze aantrekkelijke doelwitten voor cybercriminelen. De gevolgen van een cyberaanval kunnen voor deze organisaties verwoestend zijn, zowel financieel als voor hun reputatie.
Hoe kunnen organisaties zich beschermen tegen cyberaanvallen?
Gezien de stijgende dreiging van cyberaanvallen moeten organisaties in Nederland en België snel maatregelen nemen om hun digitale veiligheid te verbeteren. Er zijn verschillende stappen die bedrijven kunnen nemen om zichzelf te beschermen tegen deze dreigingen.
Ten eerste is het van cruciaal belang om robuuste beveiligingsmaatregelen te implementeren. Dit omvat het gebruik van encryptie om gevoelige gegevens te beschermen, het implementeren van multi-factor authenticatie om ongeautoriseerde toegang te voorkomen, en het regelmatig updaten van systemen en software om beveiligingslekken te verhelpen. Organisaties moeten ook zorgen voor een sterke wachtwoordstrategie en medewerkers bewust maken van phishing-aanvallen en andere social engineering-technieken.
Daarnaast moeten organisaties een incidentresponsplan ontwikkelen en testen. Dit plan moet ervoor zorgen dat bedrijven snel kunnen reageren op een cyberaanval en de schade kunnen minimaliseren. Het is ook belangrijk om regelmatig back-ups te maken van kritieke gegevens, zodat deze in geval van een aanval snel kunnen worden hersteld.
Tot slot moeten organisaties samenwerken met externe cybersecurity-experts en hun medewerkers regelmatig trainen om op de hoogte te blijven van de laatste dreigingen en best practices. Cybercriminaliteit is een snel veranderend fenomeen, en bedrijven moeten zich voortdurend aanpassen aan nieuwe technologieën en methoden van aanvallen.
Conclusie
De groeiende dreiging van cyberaanvallen en de toename van datalekken op het darkweb vormt een ernstige uitdaging voor organisaties in Nederland, België en wereldwijd. De gevolgen van een datalek kunnen verstrekkend zijn, variërend van reputatieschade en juridische repercussies tot financiële verliezen en vervolgaanvallen. De meest getroffen sectoren zijn de gezondheidszorg, het onderwijs en de publieke sector, maar ook kleinere bedrijven zijn steeds vaker doelwit. Het is van cruciaal belang dat organisaties robuuste beveiligingsmaatregelen implementeren en goed voorbereid zijn op mogelijke cyberaanvallen.
De wereld van cybercriminaliteit verandert snel, en organisaties moeten zich voortdurend aanpassen om zich te beschermen tegen de gevolgen van datalekken en andere cyberdreigingen.
Wat is?
- Darkweb: Het darkweb is een verborgen deel van het internet dat niet toegankelijk is via reguliere zoekmachines zoals Google. Het is vaak een anoniem netwerk waar mensen gebruik maken van versleuteling om hun identiteit te verbergen. Cybercriminelen gebruiken het darkweb om gestolen gegevens te verkopen of openbaar te maken.
- Cybercriminaliteit: Dit is de verzamelnaam voor criminele activiteiten die via computers of het internet plaatsvinden. Het kan gaan om het stelen van gegevens, het verspreiden van virussen, phishing (het oplichten van mensen om persoonlijke informatie te stelen), en andere vormen van digitale fraude.
- Ransomware: Dit is een type malware (kwaadaardige software) dat de bestanden van een computer of netwerk versleutelt, waardoor ze niet meer toegankelijk zijn. De aanvallers eisen vaak losgeld (ransom) in ruil voor de sleutel om de bestanden weer vrij te geven.
- Gevoelige gegevens: Dit verwijst naar informatie die belangrijk is voor de privacy of veiligheid van een persoon of organisatie, zoals persoonlijke gegevens, financiële gegevens, medische dossiers of intellectueel eigendom.
- Versleuteling (Encryptie): Dit is het proces van het omzetten van gegevens in een onleesbaar formaat, zodat alleen bevoegden (met de juiste sleutel of wachtwoord) toegang kunnen krijgen tot de oorspronkelijke informatie. Dit helpt bij het beschermen van gevoelige gegevens.
- AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming): Dit is een Europese wet die organisaties verplicht om de privacy en de gegevens van hun klanten te beschermen. Het doel is om de rechten van individuen met betrekking tot hun persoonlijke gegevens te waarborgen.
- Multi-factor authenticatie (MFA): MFA is een beveiligingsmaatregel waarbij gebruikers twee of meer verificatiemethoden moeten doorlopen om toegang te krijgen tot een systeem. Dit kan bijvoorbeeld het invoeren van een wachtwoord én een code via een mobiele app zijn.
- Incidentresponsplan: Dit is een vooraf opgesteld plan waarin staat hoe een organisatie moet reageren op een cyberaanval of datalek. Het plan beschrijft de stappen die moeten worden genomen om de schade te minimaliseren en de aanval te verhelpen.
- Phishing: Phishing is een vorm van internetfraude waarbij criminelen zich voordoen als betrouwbare organisaties om mensen persoonlijke gegevens (zoals wachtwoorden of creditcardinformatie) te laten delen. Dit gebeurt vaak via e-mail of nepwebsites.
- Intellectueel eigendom: Dit betreft creaties van de geest, zoals uitvindingen, merk- of productnamen, literatuur en software, die een organisatie of individu exclusieve rechten geven om het te gebruiken en te beschermen tegen ongeoorloofd gebruik.
Ontdek meer over cybercrime en het darkweb in onze uitgebreide bibliotheek. Voor een gestructureerd overzicht van relevante onderwerpen kun je terecht op onze onderwerpenpagina, waar je een alfabetisch gerangschikte lijst vindt.
Reactie plaatsen
Reacties