Cybercrime complexe onderzoeken met 95 procent gegroeid

Gepubliceerd op 13 mei 2021 om 15:00

Afgelopen jaar zat cybercriminaliteit in de lift. Dat heeft ervoor gezorgd dat de politie meer verdachten van WhatsApp-fraude, identiteitsfraude en andere vormen van cybercrime heeft gearresteerd. Tegelijkertijd werden er minder verdachten veroordeeld voor online gerelateerde misdrijven.

Criminaliteitsbeeld

Het totaal aantal geregistreerde delicten bij de politie daalde afgelopen jaar nauwelijks. De coronapandemie en de getroffen maatregelen door het kabinet hebben echter wel invloed gehad op het criminaliteitsbeeld. Zo vreemd is dat niet: veel mensen moesten noodgedwongen thuis blijven of thuis werken. Bovendien moesten horecazaken en ‘niet-essentiële winkels’ hun deuren verplicht sluiten.

Dat heeft ervoor gezorgd dat traditionele vormen van criminaliteit flink zijn afgenomen. Het aantal woninginbraken daalde vorig jaar met 22 procent, winkeldiefstal met 14 procent en zakkenrollerij zelfs met 44 procent. Verder daalde het aantal meldingen van openlijke geweldpleging (minus 14 procent) en mishandelingen (minus 7 procent).

Tegelijkertijd, zo constateert het OM, is er een ‘opvallende groei’ zichtbaar bij online criminaliteit. Het aantal geregistreerde gevallen van fraude met online handel en identiteitsfraude steeg met meer dan 30 procent in één jaar. WhatsApp-fraude verviervoudigde het afgelopen jaar. Fenomenen als phishing en spoofing kostten de samenleving meer dan 40 miljoen euro. Ook andere vormen van cybercriminaliteit als hacken, DDoS-aanvallen en ransomware-aanvallen, stegen volgens het OM in een jaar tijd met 137 procent.

Fenomeen onderzoeken

Tevens stelt het OM vast dat het aantal fenomeen onderzoeken met maar liefst 95 procent groeide afgelopen jaar. Fenomeen onderzoeken zijn complexe onderzoeken die uitgevoerd worden door de cybercrimeteams van de politie en die gericht zijn op de bestrijding van cybercriminelen en een specifieke, geavanceerde technologische methode om online misdrijven te plegen. Denk aan de bestrijding van ransomware of helpdesk fraude. Het aantal onderzoeken naar cybercrime gerelateerde zaken verviervoudigde in 2019, in 2020 steeg het aantal onderzoeken met 41 procent.

Registraties

In totaal registreerde het OM afgelopen jaar 184.900 strafzaken. Ondanks dit hoge aantal daalde het aantal aanhoudingen vorig jaar met 9 procent. Dat komt volgens het OM enerzijds door de afname van traditionele delicten. Anderzijds komen er bij cybercrime doorgaans minder verdachten in beeld en maakt één verdachte vaak meerdere slachtoffers.

Het aantal nieuw ingeschreven verdachten van cyber delicten nam in een jaar toe van 390 naar 480, een toename van bijna een kwart (23 procent). Verder steeg het aantal verdachten van fraude met betaalproducten van 450 naar 680, een toename van 48 procent. Het aantal verdachten van fraude met online handel met 16 procent: van 285 naar 330. Ten slotte nam het aantal verdachten van identiteitsfraude toe met 20 procent (van 120 naar 140).

Rechtbank

In 2019 legde de rechter in vijftig gevallen een gevangenisstraf op aan cybercriminelen. Afgelopen jaar daalde dat aantal met de helft naar vijfentwintig. In bijna de helft van deze gevallen (44 procent) ging het om celstraffen van één jaar of korter. Acht keer bepaalde de rechtbank dat de verdachte twee tot vijf jaar de cel in moest voor zijn daden.

Toename aantal aangiftes cybercrime

Begin dit jaar zei het Openbaar Ministerie dat ze zich zorgen maakte over de toename van het aantal aangiftes van cybercrime. Uit eigen onderzoek bleek dat twee derde van de Nederlanders afgelopen jaar in aanraking is geweest met een of andere vorm van cybercriminaliteit.

Gerrit van den Burg, voorzitter van het College van procureurs-generaal, noemde cybercriminaliteit in maart ‘het delict van de toekomst’. “Het wordt steeds groter en is veelkoppig: van digitale babbeltrucs tot ingewikkelde ransomware en DDoS aanvallen.” ‘Een stevige maatschappelijk aanpak’ is volgens Van den Burg nodig om het tij te keren. Het vergroten van de weerbaarheid van burgers en intensivering van de opsporing en vervolging van cybercriminelen is daarbij noodzakelijk.

Cyber Security Raad

Begin april kwam de Cyber Security Raad (CSR) met het voorstel om tussen nu en 2024 833 miljoen euro te investeren in cybersecurity. Dat bedrag dient boven op de huidige investeringen te komen. “Nederland raakt dus mogelijk op achterstand wanneer er geen versnelling wordt ingezet door de komende regering”, aldus de Raad. De politie staat achter deze conclusie en pleitte onlangs voor een ‘forse financiële injectie’ van 300 miljoen euro om vorm te geven aan de ‘digitale transformatie’ bij de politie.

OM Jaarbericht 2020
PDF – 3,8 MB 413 downloads

Bron: om.nl, vpngids.nl

Meer info over cybercrime lees je hier

Tips of verdachte activiteiten gezien? Meld het hier.

Cybercrime gerelateerde berichten

Hybride cyberaanvallen: de vervagende lijnen tussen staten en criminelen

In deze podcast bespreken we de toenemende samenwerking tussen cybercriminelen en overheden, waarbij ze hun middelen en technieken combineren om zowel financiële als geopolitieke doelen te bereiken. We benadrukken dat ransomware een ernstige bedreiging blijft, met name voor de gezondheidszorg, en dat het gebruik van kunstmatige intelligentie (AI) door zowel cybercriminelen als overheden aanvallen complexer en moeilijker te stoppen maakt. Daarnaast bespreken we het belang van samenwerking tussen de publieke en private sector om cyberdreigingen effectief te bestrijden. De noodzaak voor strengere internationale normen en sancties voor cyberaanvallen komt ook aan bod, evenals de rol van geavanceerde technologieën zoals AI en internationale samenwerkingen voor de toekomst van cyberbeveiliging.

Lees meer »