Geopolitieke spanningen en blockchainmisbruik domineren het digitale speelveld

Cyberdreigingen ontwikkelen zich in hoog tempo. Daarom houdt ons team je dagelijks op de hoogte van de belangrijkste gebeurtenissen in de digitale wereld.

Wil je snel weten wat er vandaag speelt? Bekijk dan de korte video met het overzicht van het belangrijkste nieuws.

Heb je liever een compacte uitleg voor onderweg? Luister dan naar de podcast van drie minuten.

Wil je juist meer context en duiding? Dan vind je hieronder ook de uitgebreide analyse aflevering.

Bekijk hieronder de presentatie van het nieuws. De presentatie is tevens beschikbaar via YouTube.

Luister naar "Het journaal in 3 min". Het journaal is tevens beschikbaar via Spotify of YouTube.

Luister naar "De analyse". De podcast is tevens beschikbaar via Spotify of YouTube.

De afgelopen vierentwintig uur werd de digitale wereld gekenmerkt door een combinatie van geavanceerde staatshacks en tastbare dreigingen voor burgers in Nederland en België. Terwijl beleidsmakers in deze regio inzetten op digitale soevereiniteit en strenger toezicht, laten incidenten wereldwijd zien hoe kwetsbaar de infrastructuur blijft. Van fysiek gevaar voor cryptobezitters tot diepgaande spionagecampagnes uit Azië en het Midden Oosten, de dreigingen verplaatsen zich moeiteloos van de serverruimte naar de voordeur.

Fysiek geweld tegen cryptobezitters en grootschalige datadiefstal bij financiële dienstverleners

De grens tussen virtuele diefstal en fysieke veiligheid vervaagt in rap tempo voor eigenaren van cryptovaluta. Criminelen sturen valse belastingformulieren rond om adressen en vermogensgegevens te achterhalen, informatie die in Nederland reeds heeft geleid tot ontvoeringen en overvallen. Naast dit fysieke gevaar zijn er aanzienlijke datalekken gemeld in de financiële sector. Bij vastgoedfinancier SitusAMC, een partner van grote banken als JPMorgan Chase, zijn gevoelige juridische en boekhoudkundige documenten blootgesteld. Tegelijkertijd wordt op het darkweb een database met honderdveertigduizend emailadressen van Trezor gebruikers aangeboden voor vijftigduizend dollar, vermoedelijk buitgemaakt via provider Mailchimp. Dat banken bij fraude niet altijd tot vergoeding overgaan, bleek uit een uitspraak van het Kifid waarbij een klant van SNS zelf opdraaide voor een schade van bijna zestigduizend euro nadat hij op verzoek van een oplichter limieten verhoogde en onjuiste verklaringen aflegde.

Kritieke lekken in cloudinfrastructuur en besmette pakketten in softwareketens

Beheerders van cloudomgevingen en ontwikkelaars moeten direct in actie komen wegens ernstige beveiligingslekken. In de veelgebruikte telemetrie tool Fluent Bit zijn vijf kwetsbaarheden ontdekt die aanvallers in staat stellen bestanden te overschrijven en systemen over te nemen, een risico waarvoor ook Amazon Web Services zijn klanten waarschuwt. Daarnaast bevat de AI server vLLM een gevaarlijke fout in het verwerken van tensors, waardoor servers via kwaadaardige commando's volledig kunnen crashen of overgenomen worden. De veiligheid van de softwareketen staat verder onder druk door infecties in de npm registry. Bij een grootschalige aanval werden honderden pakketten voorzien van de malware TruffleHog om tokens van ontwikkelaars te stelen. Een parallelle aanvalscampagne genaamd Shai Hulud trof meer dan vijfhonderd pakketten van bekende tools zoals Zapier en Postman, waarbij via een verborgen script de Bun runtime werd geïnstalleerd om ongemerkt malware uit te voeren.

Innovatieve malware via blockchain en onveilige code door kunstmatige intelligentie

Cybercriminelen vernieuwen hun methoden voortdurend om detectie te ontlopen. Een nieuwe tactiek genaamd EtherHiding misbruikt de Binance Smart Chain om kwaadaardige payloads via blockchain contracten te verspreiden en te updaten, waardoor ze lastig te blokkeren zijn. Ook via misleidende updates slaan aanvallers toe; een campagne simuleert een Windows update scherm en verleidt gebruikers via de ClickFix methode om zelf malware te installeren via het klembord. In Brazilië richten criminelen zich op WhatsApp Web, waarbij ze sessies kapen en via Python scripts automatisch malware verspreiden naar contacten. Onderzoekers waarschuwen daarnaast voor de risico's van AI in softwareontwikkeling. Het Chinese model DeepSeek R1 blijkt onveilige en kwetsbare code te genereren wanneer het gevoed wordt met politiek gevoelige termen, terwijl criminelen experimenteren met grote taalmodellen zoals GPT 4 om malware te schrijven die zichzelf dynamisch aanpast om scanners te slim af te zijn.

Arrestaties van nepagenten en ontmanteling van frauduleus belhuis

De politie in Nederland heeft concrete successen geboekt in de strijd tegen bankhelpdeskfraude en babbeltrucs. In Goes werd een minderjarige jongen op heterdaad aangehouden toen hij zich voordeed als politieagent om waardevolle spullen op te halen bij een oplettende bewoner. Een groter onderzoek leidde rechercheurs naar een woning in Rotterdam die fungeerde als illegaal callcenter. Hier werden drie verdachten gearresteerd die op grote schaal ouderen telefonisch benaderden met verzonnen verhalen om hen vervolgens te beroven van bankpassen en sieraden. Deze acties tonen aan dat de intensieve samenwerking tussen melders en politie essentieel is om deze netwerken, die vaak kwetsbare slachtoffers viseren, effectief op te rollen.

Iraanse staatsspionage en Noord Koreaanse aanvallen op ontwikkelaars blootgelegd

De geopolitieke strijd in het digitale domein verhardt zich met de onthulling van gedetailleerde werkwijzen van staatshackers. Gelekte documenten van de Iraanse groep APT35, onderdeel van de Revolutionaire Garde, tonen een militaire structuur gericht op het binnendringen van telecom en energiesectoren in het Midden Oosten via Microsoft Exchange servers. Tegelijkertijd richten Noord Koreaanse hackers zich specifiek op westerse AI ontwikkelaars via een uiterst professioneel ogend nep vacatureplatform, waarbij ze tijdens sollicitatieprocedures malware proberen te installeren. In Zuid Azië is de groep Dropping Elephant actief met een geavanceerde spionagecampagne tegen de Pakistaanse defensie industrie, waarbij ze gebruikmaken van in legitieme processen verstopte Python backdoors om onopgemerkt te blijven.

Ambities voor kunstmatige intelligentie en strengere privacyregels

Op beleidsniveau worden belangrijke stappen gezet om de digitale toekomst en privacy van burgers beter te beschermen. Met het Nationaal AI Deltaplan wil een coalitie van experts Nederland positioneren als koploper door fors te investeren in eigen infrastructuur en talent. Onderwijsinstellingen sorteren voor op meer onafhankelijkheid door vanaf januari 2026 te starten met Nextcloud als alternatief voor diensten van grote techbedrijven. De Autoriteit Consument & Markt is gestart met toezicht op de Europese Data Act, die gebruikers van slimme apparaten meer controle geeft over hun eigen data. Tot slot waarschuwt de Autoriteit Persoonsgegevens ouders voor winacties zoals die van Intertoys, waarbij het delen van foto's en verlanglijstjes van kinderen op sociale media ernstige privacyrisico's met zich meebrengt die niet opwegen tegen de kans op een prijs.

Dit was het voor vandaag! Tot morgen! En als je het interessant vond, stuur het dan door naar je vrienden en collega’s.

Ontdek meer over cybercrime en het darkweb in onze uitgebreide bibliotheek. Voor een gestructureerd overzicht van relevante onderwerpen kun je terecht op onze onderwerpenpagina, waar je een alfabetisch gerangschikte lijst vindt.

Bron: Cybercrimeinfo, ondezoeksteam

Recente journaal uitzendingen

Altijd op de hoogte

Ontvang dagelijks het Cyber Journaal tussen 12:00 en 14:00 uur (behalve op zondag). Schrijf je in en ontvang het automatisch in je mailbox:

Door de drukte kan het wat langer duren voordat het inschrijfformulier wordt geladen.