EU sancties tegen hybride dreiging en AI aanvallen op vitale sector en bedrijfsleven / Journaal

Blijf cyberdreigingen voor met onze dagelijkse update. Kies het formaat dat bij jou past, een korte video (5 min) voor het overzicht, een podcast (3 min) voor onderweg, of de uitgebreide analyse (15 min) voor meer diepgang.

De presentatie is tevens beschikbaar via YouTube.

Het journaal is tevens beschikbaar via Spotify of YouTube.

Powered by RedCircle

De podcast is tevens beschikbaar via Spotify of YouTube.

Powered by RedCircle

De gebeurtenissen van de afgelopen dag tonen een verontrustend beeld waarin de grenzen tussen geopolitieke conflicten en digitale criminaliteit steeds verder vervagen. Terwijl statelijke actoren hun digitale arsenalen inzetten om westerse democratieën te destabiliseren, worden vitale sectoren en individuele burgers geconfronteerd met een golf van geavanceerde aanvallen en datalekken. De impact van deze incidenten reikt van dreigingen tegen energieleveranciers tot de diefstal van miljoenen persoonlijke records, wat de noodzaak voor robuuste digitale weerbaarheid onderstreept.

Dreiging tegen de energiesector en grootschalige datadiefstal bij multinationals

Een gecoördineerde aanvalsgolf heeft diverse essentiële diensten en grote ondernemingen in het vizier genomen, waarbij de kwetsbaarheid van vitale infrastructuren pijnlijk zichtbaar werd. De hackergroep SERVER KILLERS eiste de verantwoordelijkheid op voor DDoS aanvallen die gericht waren op meerdere Belgische energieleveranciers, waaronder Eneco België, Elia Transmission België en Luminus. Hoewel de daadwerkelijke impact op de gebruikerservaring nog niet volledig is vastgesteld, waarschuwen experts dat dergelijke acties bedoeld zijn om dienstverlening te ontwrichten. Op internationaal niveau bevestigde het Franse ministerie van Binnenlandse Zaken dat hun emailservers zijn gecompromitteerd, waarbij aanvallers mogelijk toegang hebben gekregen tot interne documenten. In de commerciële sector kampen bedrijven met de nasleep van ernstige incidenten, zoals Jaguar Land Rover dat personeel moest informeren over de diefstal van salarisgegevens tijdens een eerdere aanval die het bedrijf al miljarden kostte. De Japanse bierbrouwer Asahi ondervindt nog altijd operationele hinder van een ransomware aanval die productie en distributie maandenlang verstoorde en waarbij gegevens van bijna twee miljoen mensen werden buitgemaakt. Een ander grootschalig datalek trof de financiële dienstverlener 700Credit, waar hackers via een onbeveiligde API maandenlang toegang hadden tot de gegevens van bijna zes miljoen klanten, wat ook risico's met zich meebrengt voor Europese partners. Zelfs de privacy in de publieke ruimte bleek niet veilig toen aan het licht kwam dat fotocabinefabrikant Hama Film klantfoto’s onvoldoende beveiligde, waardoor privémomenten voor onbevoegden toegankelijk waren.

Kritieke lekken in softwarebibliotheken en risico's in de toeleveringsketen

Systeembeheerders wereldwijd staan onder hoge druk door een reeks ernstige beveiligingslekken en problematische software updates. Een kritieke kwetsbaarheid in de React JavaScript bibliotheek, bekend als React2Shell of CVE-2025-55182, wordt actief misbruikt door Chinese hackgroepen om willekeurige code uit te voeren. De situatie werd complexer toen bleek dat een tool op GitHub, die zich voordeed als scanner voor dit lek, in werkelijkheid malware bevatte. Ook grote techreuzen lieten steken vallen, zoals Samsung dat stilletjes een ernstig lek in de beeldverwerking van Galaxy telefoons dichtte dat via DNG bestanden misbruikt kon worden voor spyware. Microsoft veroorzaakte onbedoeld problemen met updates die VPN verbindingen voor zakelijke WSL gebruikers verbraken en de Message Queuing services ontregelden. In de supply chain van softwareontwikkeling werd een kwaadaardig NuGet pakket ontdekt dat zich jarenlang voordeed als een legitieme .NET bibliotheek maar ondertussen wachtwoorden van crypto wallets doorstuurde naar een Russische server. Daarnaast lag een enorme MongoDB database van 16 terabyte onbeveiligd open op het internet, waardoor miljarden zakelijke profielen met persoonlijke data voor het oprapen lagen. Apple kreeg kritiek te verduren omdat het bedrijf voor bepaalde toestellen geen beveiligingsupdates voor iOS 18 aanbood, waardoor gebruikers gedwongen worden te upgraden. Tot slot moest FreePBX met spoed kritieke lekken dichten die aanvallers volledige controle over telefoonsystemen gaven.

Geavanceerde sociale engineering en door kunstmatige intelligentie gedreven aanvallen

De methoden van cybercriminelen en statelijke actoren worden steeds geavanceerder, variërend van sociale manipulatie tot technische hoogstandjes. Noord-Koreaanse hackers hebben miljoenen buitgemaakt door zich via Zoom en Teams voor te doen als bonafide zakenpartners, waarbij ze zelfs AI inzetten om hun identiteit te vervalsen. In eigen regio worden mensen telefonisch benaderd door oplichters die inspelen op angst voor stroomuitval door niet bestaande noodstroomvoorzieningen aan te smeren. Op technisch vlak misbruikt de groep Storm-0249 legitieme beveiligingssoftware via sideloading om ongemerkt bedrijfsnetwerken binnen te dringen, terwijl een nieuwe aanvalsmethode genaamd ClickFix de verouderde finger.exe tool in Windows inzet om malware te installeren. Mobiele gebruikers zijn doelwit van de Frogblight Trojan die bankgegevens steelt en de NexusRoute malware die zich vermomt als overheidsapps. Voor macOS is de MioLab infostealer opgedoken, specifiek ontworpen om wallets en wachtwoorden te exfiltreren. De dreiging van kunstmatige intelligentie neemt toe nu blijkt dat AI agents zoals ARTEMIS menselijke hackers kunnen verslaan in het vinden van lekken, en nieuwe malwarevarianten zoals Steaelite RAT claimen antivirussoftware real time te kunnen omzeilen. In het Midden-Oosten zet de xHunt groep op maat gemaakte backdoors in om systemen van overheden en transportbedrijven te infiltreren.

Succesvolle arrestaties bij fraude en toezicht op privacyschendingen

Handhavingsinstanties en toezichthouders boeken successen in de strijd tegen cybercriminaliteit en privacy schendingen. In Nederland werden twee verdachten, waaronder een minderjarige, aangehouden in Staphorst voor bankhelpdeskfraude nadat een alert slachtoffer de politie inschakelde. In de Verenigde Staten heeft een man schuld bekend aan een grootschalige credential stuffing aanval op goksite DraftKings, waarbij hij tienduizenden accounts kraakte. Toezichthouders richten hun pijlen ook op nieuwe technologieën in de openbare ruimte, zoals in Toronto waar een onderzoek is gestart naar reclameborden die voorbijgangers scannen. Ondertussen blijft de illegale handel in data floreren op het darkweb, waar criminelen toegang verkopen tot gecompromitteerde OpenCart webshops en databases met honderdduizenden gestolen kredietkaartgegevens van banken als Capital One en Synchrony. In het Verenigd Koninkrijk groeit het verzet tegen verplichte online leeftijdsverificatie, wat blijkt uit een petitie die inmiddels meer dan een half miljoen keer is ondertekend.

Europese sancties tegen desinformatie en waarschuwingen voor Russische destabilisatie

De geopolitieke spanningen vertalen zich direct naar het digitale domein, waarbij de Europese Unie nieuwe sancties heeft opgelegd aan actoren die de Russische agressie steunen. Onder de gesanctioneerden bevindt zich John Mark Dougan, een voormalige Amerikaanse hulpsheriff die vanuit Rusland desinformatiecampagnes leidt, evenals specifieke GRU eenheden die verantwoordelijk zijn voor cyberaanvallen en verstoring van GPS signalen in Europa. De ernst van de dreiging werd onderstreept door het hoofd van de Britse inlichtingendienst MI6, die waarschuwde dat Rusland strategisch chaos exporteert om westerse samenlevingen te ontwrichten. Deze hybride oorlogsvoering kent ook een fysieke component, zichtbaar in de samenwerking tussen Duitse en Oekraïense bedrijven voor de massaproductie van drones, een initiatief dat zelf ook een potentieel doelwit voor digitale sabotage vormt.

Zorgen over nationale autonomie en de maatschappelijke impact van technologie

Nationale veiligheid en digitale soevereiniteit staan centraal in de politieke besluitvorming. De Nederlandse overheid is een diepgaand onderzoek gestart naar de voorgenomen overname van cloudbedrijf Solvinity door een Amerikaanse partij, uit vrees voor de veiligheid van gevoelige overheidsdata. Deze zorg over buitenlandse invloed wordt gedeeld op Europees niveau, waar de Europese Commissie vasthoudt aan strikte techregels en weigert deze te versoepelen onder Amerikaanse druk. Tegelijkertijd groeit de aandacht voor de ecologische impact van digitalisering, nu blijkt dat Nederlandse datacenters net zoveel energie verbruiken als twee miljoen huishoudens. Het publieke vertrouwen in technologie staat echter onder druk; wereldwijd daalt het vertrouwen in kunstmatige intelligentie vanwege zorgen over cyberveiligheid en ethiek. De Duitse overheid probeert burgers weerbaarder te maken door een vergelijking van emailclients te publiceren, gericht op privacy en beveiliging.

Dit was het voor vandaag! Tot morgen! En als je het interessant vond, stuur het dan door naar je vrienden en collega’s.

Ontdek meer over cybercrime en het darkweb in onze uitgebreide bibliotheek. Voor een gestructureerd overzicht van relevante onderwerpen kun je terecht op onze onderwerpenpagina, waar je een alfabetisch gerangschikte lijst vindt.

Bron: Cybercrimeinfo, ondezoeksteam